стр 155 упр 4б

 Das Buch „Die Vorstadtkrokodile“ hat Max von der Grün geschrieben.
Darin beschreibt er eine jugendliche Bande im Alter zwischen 12 und 14 Jahren.
Ihr Erkennungszeichen war ein Krokodil.
Die Krokodiler versammelten sich auf einem verlassenen Ziegeleigelände.
In der Krokodilbande war ein Junge im Rollstuhl.
Wie es kommt?
Darüber erzählt Max von der Grün, selbst Vater eines behinderten Kindes in seinem Buch.

Reporter: Herr Becker, was macht eigentlich ein Regisseur?

Regisseur: Die Tätigkeit von einem Regisseur ist verantwortlich und schwer.
Er wдhlt ein Drehbuch des Filmes, dann verteilt er Rollen, wählt den Ort, wo man den Film dreht, und macht noch viel anderes.

Reporter: Ihr Film „Die Vorstadtkrokodile“ fasziniert bis heute Jugendliche, Kinder und Erwachsene.
Wie hat alles angefangen?

Regisseur: Ich habe mit der Bearbeitung des Buches, des Romans begonnen.
Daraus sollte ja ein Film werden.
Jemand hat mir diesen schцnen Kinderroman „Die Vorstadtkrokodile“ von Max von der Grün geschickt und ich war begeistert.
Ich habe den einmal, zweimal gelesen und ich wusste: Der Roman gefällt mir.

Reporter: In Ihrem Film spielen viele Kinder.
Wie sind Sie mit den Kindern zurechtgekommen?
Das sind keine Berufsschauspieler.

Regisseur: Zuerst habe ich für den Film einen Ort gewählt.
Das war eine alte Ziegelei nicht weit von der holländischen Grenze.
Dann bin ich in die einzige Schule des Ortes gegangen und habe Probeaufnahmen6 gemacht, mit 150 Kindern.
Manche Kinder habe ich auf der Straße getroffen und gefragt: „Spielst du mit?“
So habe ich Hannes gefunden, dann habe ich 30–40 Kinder gewählt.

 Ich habe mit ihnen 14 Tage geprobt.
Und noch ein Problem: Ich musste einen behinderten Jungen finden.
Ich habe gesucht und gesucht, bis ich
dann ein Mädchen gefunden habe.
Das Mädchen war gut.
Nur die Stimme passte nicht so recht, die haben wir mit einer Jungenstimme synchronisiert.

Reporter: In dem Film gibt es sehr gefährliche Szenen.
Wie haben Sie das gemacht?

Regisseur: Ja, zum Beispiel gleich am Anfang: die Kletterszene auf dem Dach und das Abrutschen.
Dann haben wir’s so gemacht: Der Junge, Hannes, war nur am Seil, er ist frei nicht gerutscht.
Das hat der Sohn eines Berufsartisten gemacht.

Reporter: Wenn die Dreharbeiten zu Ende sind, was passiert dann?

Regisseur: Das ist noch viel Arbeit.
Den Film muss man zuerst schneiden.
Wir haben zum Beispiel von der Kletterszene circa drei Stunden Material gedreht, aber wir haben Material für nur ein paar Minuten gebraucht.
Und da kommt die Synchronisation, die Musik.
Wir haben viel Musik gebraucht.

Книгу“ Пригородные крокодилы " написал Макс фон дер Грин.
В нем он описывает подростковую банду в возрасте от 12 до 14 лет.
Ее опознавательным знаком был крокодил.
Крокодилы собрались на заброшенной кирпичной площади.
В банде крокодилов был мальчик в инвалидной коляске.
Как это происходит?
Об этом рассказывает в своей книге Макс фон дер Грин, сам отец ребенка-инвалида.

Репортер: господин Беккер, что, собственно, делает режиссер?

Режиссер: Деятельность режиссера ответственна и трудна.
Он выбирает сценарий фильма, затем распределяет роли, выбирает место, где снимать фильм, и делает еще многое другое.

Репортер: Ваш фильм „Пригородные крокодилы“ по сей день очаровывает подростков, детей и взрослых.
Как все началось?

Режиссер: Я приступил к редактированию книги, романа. (1)
Из этого должен получиться фильм.
Кто-то прислал мне этот прекрасный детский роман Макса фон дер Грина „Пригородные крокодилы“, и я был в восторге.
Я читал его один раз, два раза, и я знал: роман мне нравится.

Репортер: В вашем фильме играет много детей.
Как вы справились с детьми?
Это не профессиональные актеры.

Режиссер: Сначала я выбрал место для фильма. (2)
Это был старый кирпичный завод недалеко от голландской границы.
Затем я пошел в единственную школу места и сделал пробные записи, с 150 детьми.9(3)
Некоторых детей я встречал на улице и спрашивал:"Ты играешь?“ (4)
Так я нашел Ханнеса, тогда у меня было 30-40 детей.  

Я репетировал с ними 14 дней. (5)
И еще одна проблема: мне нужно было найти мальчика-инвалида. (6)
Я искал и искал, пока не нашел девушку.
Девушка была хороша.
Только голос не соответствовал тому, что мы синхронизировали с мальчишеским голосом.

Репортер: В фильме есть очень опасные сцены.
Как вы это сделали?

Режиссер: Да, например, в самом начале: сцена восхождения на крышу и скольжения.
Тогда мы сделали так: мальчик, Ханнес, был только на веревке, он свободно не поскользнулся.
Это сделал сын профессионального артиста.

Репортер: Когда съемки закончатся, что тогда произойдет?

Режиссер: Это еще большая работа.
Пленку надо сначала сионтировать. (7)
Например, мы снимали материал со сцены скалолазания около трех часов, но мы использовали материал всего за несколько минут.
И вот наступает синхронизация, музыка. (8)
Нам нужна была большая музыка.

правильный порядок действий

1. редактирование книги, романа
2. Выбрать место для фильма
3. Сходите в школу и со 150 детьми сделать пробные съёмки.
4. Выбрать детей
5.14 дней репетиции
6. Найдите мальчика-инвалида
7.фильм смонтировать
8. синхронизировать фильм

НЕМЕЦКИЙ ЯЗЫК 8 КЛАСС СТР 156 УПР 4с, СТР 157 УПР 5б

c. Bringt die Tätigkeit des Regisseurs in eine bestimmte Reihenfolge.
1. in die Schule gehen und mit 150 Kindern Probeaufnahmen machen
2. den Film schneiden
3. die Bearbeitung des Buches, des Romans
4. Kinder wählen
5. einen Ort für den Film wählen
6. den Film synchronisieren
7. einen behinderten Jungen finden
8. 14 Tage proben

ПРАВИЛЬНЫЙ ПОРЯДОК ДЕЙСТВИЙ РЕЖИССЁРА (3-5-1-4-8-7-2-6)

c. Bringt die Tätigkeit des Regisseurs in eine bestimmte Reihenfolge.
1. die Bearbeitung des Buches, des Romans
2. einen Ort für den Film wählen
3. in die Schule gehen und mit 150 Kindern Probeaufnahmen machen
4. Kinder wählen
5. 14 Tage proben
6. einen behinderten Jungen finden
7. den Film schneiden
8. den Film synchronisieren

c. Расставьте действия режиссёра в определенном порядке.
1. Сходите в школу и со 150 детьми сделать пробные съёмки.
2.фильм смонтировать
3. редактирование книги, романа
4. Выбрать детей
5. Выбрать место для фильма
6. синхронизировать фильм
7. Найдите мальчика-инвалида.
8.  14 дней репетиции.

ПРАВИЛЬНЫЙ ПОРЯДОК ДЕЙСТВИЙ РЕЖИССЁРА (3-5-1-4-8-7-2-6)
1. редактирование книги, романа
2. Выбрать место для фильма
3. Сходите в школу и со 150 детьми сделать пробные съёмки.
4. Выбрать детей
5.14 дней репетиции
6. Найти мальчика-инвалида
7.фильм смонтировать
8. синхронизировать фильм

 

 стр 157 упр 5Б

b. Lest die Information über eine Filmschule und vergleicht eure Informationen mit dem Text.

In der Filmschule
In der Filmschule können die Kinder selbst einen Film drehen und auch in einem Film mitspielen.
In der Filmschule können die ganzen Klassen, aber nicht mehr als 30 Schüler einen ganzen Tag lang ihren eigenen Film drehen. „Das filmende Klassenzimmer“ beginnt um 9 Uhr morgens und dauert bis 17 Uhr.
In der Filmschule unterrichten Filmprofis.
Sie erklären, wie man ein Drehbuch schreibt, wie man den Ton aufnimmt, wie man die Scheinwerfer aufstellt, wie man die Schauspieler schminkt, wie man einige Tricks macht usw.
Am wichtigsten ist das Drehbuch.
Manche Klassen schreiben schon vorher das Drehbuch.
Aber in der Filmschule kann man auch fertige Drehbücher bekommen.
Das sind Krimis, Komödien, Märchen und andere Geschichten.
Die Kinder können selbst wählen, was ihnen Spaß macht.
Die Filmberufe wählen die Schüler selbst.
Einer ist Drehbuchautor / Drehbuchautorin, der andere ist Maskenbildner / Maskenbildnerin usw.
Aber alle helfen auch mit, damit der Film erfolgreich ist.
An einem Tag dreht man keine langen Filme.
Der Film ist höchstens 3 bis 5 Minuten lang.
Aber alle Schüler haben die Meinung, „das filmende Klassenzimmer“ macht Spaß.

Bringt die Sätze in die richtige Reihenfolge.
1. In der Filmschule kann man auch fertige Drehbücher bekommen.
2. Die Filmberufe wählen die Schüler selbst.
3. In der Filmschule unterrichten Filmprofis.
4. In der Filmschule können die Schüler selbst einen Film drehen und auch in einem Film mitspielen.
5. Am wichtigsten ist ein Drehbuch.

 Was habt ihr aus dem Text erfahren?

b. Прочитайте информацию о киношколе и сравните свою информацию с текстом.

В киношколе
В киношколе дети могут сами снимать фильм, а также сниматься в фильме.
В киношколе целые классы, но не более 30 учеников могут снимать свой собственный фильм в течение целого дня.
 "Cнимающая классная  комната" начинается в 9 утра и длится до 17 часов.
В киношколе преподают профи фильма.
Они объясняют, как написать сценарий, как записать звук, как установить прожекторы, как гримируют актёров, как делают некоторые трюки и т. д.
Самое главное - сценарий.
Некоторые классы уже заранее пишут сценарий.
Но в киношколе можно получить и готовый сценарий.
Это детективы, комедии, сказки и другие истории.
Дети сами решают, что им нравится.
Профессии кино выбирают сами студенты.

Один из них-сценарист, другой -  гримёр, и др.
Но все также помогают, чтобы фильм был успешным.
За один день не снимают длинных фильмов.
Фильм длится не более 3-5 минут.
Но у всех студентов есть мнение, что“ съемочный класс " - это весело.

Приведите предложения в правильный порядок. (4-3-5-1-2)
1. В киношколе также вы можете получить готовые сценарии.
2. Кинопрофессии выбирают сами студенты.
3. В Киношколе преподают профессионалы.
4.В киношколе студенты могут сами снимать фильм, а также сниматься в фильме.
5. Самое главное-это сценарий

А это правильное предложения расположенные в правильном порядке
1. В киношколе студенты могут сами снимать фильм, а также сниматься в фильме.
2. В Киношколе преподают профессионалы
3. Самое главное-это сценарий
4. В киношколе также вы можете получить готовые сценарии.
5. Кинопрофессии выбирают сами студенты.

  А это по немецки
Bringt die Sätze in die richtige Reihenfolge. (4-3-5-1-2)
1. In der Filmschule kann man auch fertige Drehbücher bekommen.
2. Die Filmberufe wählen die Schüler selbst.
3. In der Filmschule unterrichten Filmprofis.
4. In der Filmschule können die Schüler selbst einen Film drehen und auch in einem Film mitspielen.
5. Am wichtigsten ist ein Drehbuch.

Правильное расположение предложений
4. In der Filmschule können die Schüler selbst einen Film drehen und auch in einem Film mitspielen.
3. In der Filmschule unterrichten Filmprofis.
5. Am wichtigsten ist ein Drehbuch.
1. In der Filmschule kann man auch fertige Drehbücher bekommen.
2. Die Filmberufe wählen die Schüler selbst.

 Что вы узнали из текста?

 Например:
Ich habe erfähren dass in der Filmschule Filmprofis unterrichten
Ich habe erfähren dass die Kinder selbst ein Drechbuch schreiben können.
Я узнал, что в киношколе преподают профессионалы кино
Я узнал, что дети могут сами написать сценарий

слорварик:

Filmprofis    профессионал фильма
Drehbücher   сценарист
das Drehbuch    сценарий
der Filmschule   киношкола
Die Filmberufe     Кинопрофессия

Немецкий язык стр 147 упр 5f талица вопросы по фестивалям листапад и берлинеле

 

 Ihr habt über zwei Filmfestivals gelesen. Vergleicht sie und füllt die Tabelle aus. Übertragt sie aber in eure Hefte.

Вы читали о двух кинофестивалях. Сравните их и заполните таблицу. Но перенесите их в свои тетради.

1) Das ist das zweitgrößte Filmfestival nach dem Festival in Cannes.
(Filmfestival „Berlinale“)

2) In diesem Festival kann man sich die besten Filme aus der ganzen Welt ansehen.
(Filmfestival „Listapad“)

3) Die Preise verleiht eine internationale Juri.
(Filmfestival „Berlinale“) , (Filmfestival „Listapad“)

4) Im Filmfestival präsentiert man auch ein Kinderfilmfest, ein Forum für den
deutschen Film und ein internationales Forum des Jungen Films.  
(Filmfestival „Berlinale“)

5) Als Preise verleiht man „Bären“.  
(Filmfestival „Berlinale“)

6) In diesem Festival führt man verschiedene Wettbewerbe durch.
Zum Beispiel, der Wettbewerb der langen und kurzen Spiel-, Animations- und Dokumentarfilme.  
(Filmfestival „Listapad“)

7) Das Programm des Festivals ist einzigartig, es besteht aus drei Teilen: dem Spiel-, Dokumentar- und Kinderfilm. (Filmfestival „Listapad“)


1) Это второй по величине кинофестиваль после Каннского фестиваля.   («Берлинале»)

2) На этом фестивале можно посмотреть лучшие фильмы со всего мира.(«Лістапад»)

3) Призы присуждается международным жюри.    («Берлинале») ,  («Лістапад»)

4) На кинофестивале представлены также детский кинофестиваль, форум немецкого кино и международный форум молодых фильмов. («Берлинале»)

5) В качестве награды дают "Медведей".  («Берлинале»)

6) На этом фестивале проводятся различные соревнования.
Например, конкурс полнометражных и короткометражных художественных, анимационных и документальных фильмов.   («Лістапад»)

7) Программа фестиваля уникальна, она состоит из трех частей: художественного, документального и детского. («Лістапад»)

НЕМЕЦКИЙ ЯЗЫК СТР 146 УПР 5е

e. Lest die Information über das belarussische Filmfestival „Listapad“. Überprüft eure Antworten.

Das Minsker internationale Filmfestival „Listapad“ ist das größte Filmfestival in Belarus und hat eine mehr als 20-jährige Geschichte.
Das Filmfestival findet jährlich im November in Minsk statt.
Es versammelt die besten Filme aus der ganzen Welt.
Das Festival wird von Jahr zu Jahr erfolgreicher, besonders in den letzten Jahren.
Das internationale Programm ist immer perfekt gewählt.
Hier kann man sich die besten Filme aus der ganzen Welt ansehen.
Das Programm des Festivals ist einzigartig, es besteht aus drei Teilen: dem Spiel-, Dokumentar- und Kinderfilm.
Im Programm des Festivals stehen nur die besten Spiel-, Dokumentar- und Animationsfilme.
Die Filme wählt eine internationale Jury.
Im Rahmen des Festivals führt man verschiedene Wettbewerbe durch.
Zum Beispiel, an einem Wettbewerb präsentiert man lange und kurze Spiel-, Animations- und Dokumentarfilme der belarussischen Filmautoren, die in den letzten zwei Jahren gedreht worden sind.
Man führt auch Rundtische, Meisterklassen, Besprechungen und Diskussionen durch.

Das Filmfestival „Listapad“ gibt den Belarussen eine einzigartige Möglichkeit, sich mit der feinen Filmkunst bekannt zu machen und sich mit den berühmten Gästen des Festivals zu unterhalten.

                               ПЕРЕВОД

 е. Читайте информацию о белорусском кинофестивале“Листапад". Проверьте свои ответы.

Минский международный кинофестиваль“ Листапад " является крупнейшим кинофестивалем в Беларуси и имеет более чем 20-летнюю историю.
Кинофестиваль проходит ежегодно в ноябре в Минске.
Он собирает лучшие фильмы со всего мира.
Фестиваль становится более успешным из года в год, особенно в последние годы.
Международная программа всегда выбирается идеально.
Здесь можно посмотреть лучшие фильмы со всего мира.
Программа фестиваля уникальна, она состоит из трех частей: игрового, документального и детского кино.
В программе фестиваля только лучшие игровые, документальные и анимационные фильмы.
Фильмы выбирает международное жюри.
В рамках фестиваля проводятся различные конкурсы.
Например, на конкурсе представлены длинные и короткие игровые, анимационные и документальные фильмы белорусских кинематографистов, снятые за последние два года.
Также проводятся круглые столы, мастер-классы, встречи и дискуссии.

Кинофестиваль“ Листапад " дает белорусам уникальную возможность познакомиться с прекрасным киноискусством и пообщаться с известными гостями фестиваля.

НОВЫЕ СЛОВА ПО ТЕМЕ (МИНИ-СЛОВАРИК)
Im Rahmen des Festivals          В рамках фестиваля
Das Filmfestival                            Кинофестиваль
eine internationale Jury              международное жюри
Das internationale Programm   международная программа
Das Filmfestival „Listapad“        Кинофестиваль“ Листапад "  
eine einzigartige Möglichkeit     уникальная возможность
Rundtische    круглые столы
Meisterklassen    мастер - классы
Besprechungen     встречи (обсуждения, дискуссии, совещания)
Diskussionen     дискуссии
Spielfilme             игровые фильмы
Dokumentarfilme    документыльные фильмы
Animationsfilme   анимационные фильмы
20-jährige Geschichte   20-летняя история
Zum Beispiel   например
wählen   выбирать
führen
    проводить, направлять, лидировать, держать, вести, руководить, возглавлять, управлять.
immer   всегда                
Geschichte  история
findet   прохидит
jährlich  ежегодно
der feinen Filmkuns   прекрасное киноискусство
berühmten  извеснтые

 

НЕМЕЦКИЙ ЯЗЫК 8 КЛАСС. УПР 4б, стр 143

 b. Lest und ergänzt eure Information.
In Belarus hat man Filme geschaffen, die die Geschichte des Volkes im Laufe von Jahrhunderten widerspiegeln, so die dokumentarischen Spielfilme.
Im Genre der historischen Legende drehte J. Elchоw den Spielfilm „Anastassija Sluzkaja“ über die Ereignisse des 15. Jahrhunderts.
An der Grenze zum 21. Jahrhundert traten die Themen der Ökologie und des Wertes der einzigartigen belarussischen Natur in den Vordergrund.

Zum ersten Mal hat man Filme mit christlicher Problematik gedreht: „Sofia von Polozk“, „Unter den Flügeln von Euphrosyne“; „Glockengeläut“ von W. Zesljuk.

Die Meisterschaft von belarussischen Filmkünstlern hat man in verschiedenen Zeiten hoch während der internationalen Filmfestspiele eingeschätzt. 

Zum Beispiel, das soziale Drama über Rauschgiftsüchtige „Unter dem blauen Himmel“ (Regisseur W. Dudin) wurde im Jahr 1990 auf den 47. internationalen Filmfestspielen in Venedig (Italien) mit mehreren Ehrenpreisen ausgezeichnet: Preise der italienischen Filmklubs, der italienischen Kritiker und Publikumspreis. 

Und das Kriegsdrama, Klassik der vaterländischen Filmkunst von Regisseur W. Turow „Durch den Friedhof“ wurde im Jahr 1994 durch den Beschluss der UNESCO in die Liste der 100 besten Filme der Welt eingetragen.

In den letzten Jahren wurden die belarussischen Filme „Anastassija Sluzkaja“ (Regisseur J. Elchow), „Dunetschka“ (A. Efremow), „Im August 1944“ (M. Ptaschuk), „Brester Festung“ (A. Kott) mit den Preisen verschiedener Filmfestspiele ausgezeichnet. 

Der Film „Im Nebel“ (Regisseur S. Losnitsa) wurde mit dem Preis der internationalen Föderation der Filmkritik FIPRESCI auf den 65. internationalen Filmfestspielen in Cannes (Frankreich) ausgezeichnet. 

Der Kurzfilm „Dasselbe Blut“ vom Regisseur M. Semjonow-Alejnikow hat im Internationalen Festival der Filme vom Zentral- und Osteuropa „Let’s Cee Film Festival“ in Wien den Hauptpreis bekommen.

 ПЕРЕВОД

 b. Прочитайте и дополните вашу информацию.

Беларуси созданы фильмы, отражающие историю народа на протяжении веков.. так и документальные художественые фильмы

В жанре исторической легенды Ю. Элхов снял художественный фильм "Анастасия Слуцкая" о событиях 15-го века.

На границе 21-го века на темы экологии и ценности уникальности мира  природы.
 Беларуси выступали на первый план.

Впервые снимал фильмы о христианской проблематике“ София Полоцкая ; “ Под крыльями Евфросинии „ ;“ Колокольный звон " В. Цеслюк.

Искусство белорусских кинематографистов в разное время было высоко оценено во время международных кинофестивалей.

Например, социальная драма о наркоманах „Под голубым небом " (режиссер В. Дудин) была удостоена нескольких почетных премий на 47-м международном кинофестивале в Венеции (Италия) в 1990 году: призов итальянских киноклубов, итальянских критиков и зрительских премий.

А военная драма, классика отечественного киноискусства режиссера В. Турова“ Через кладбище " была внесена в 1994 году решением ЮНЕСКО в список 100 лучших фильмов мира.

В последние годы белорусские фильмы "Анастасия Слуцкая „(режиссер Ю. Ельхов),“ Дунечка „(А. Ефремов),“ В августе 1944 года „(М. Пташук),“ Брестская крепость" (А. Котт) были удостоены призов различных кинофестивалей.

Фильм “ В тумане " (режиссер С. Лосница) был удостоен премии Международной федерации кинокритики ФИПРЕШИ на 65-м международном кинофестивале в Каннах (Франция).

Короткометражный фильм “ Та же кровь„ режиссера М. Семенова-Алейникова получил главный приз на Международном фестивале фильмов Центральной и Восточной Европы“ Let's Cee Movie Festival " в Вене.

                БЕЛОРУССКИЕ  РЕЖИССЁРЫ И ИХ ФИЛЬМЫ

режиссер Юрий Елхов    художественный фильм "Анастасия Слуцкая"
режиссер В. Цеслюк     фильмы о христианской проблематике: “ София Полоцкая ; “ Под крыльями Евфросинии „ ; “ Колокольный звон " .

режиссер В. Дудин          Социальная драма о наркоманах „Под голубым небом " .
режиссер В. Турова         военная драма “ Через кладбище "
режиссер Ю. Ельхов        белорусскией фильм "Анастасия Слуцкая „
режиссер А. Ефремов     белорусскией фильм  "Дунечка „
режиссер М  Пташук         белорусскией фильм   “ В августе 1944 года „
режиссер А. Котт               белорусскией фильм “ Брестская крепость"
режиссер С. Лосница      Фильм “ В тумане "
режиссер М. Семенов-Алейников    короткометражный фильм “ Та же кровь„         

Regisseur J. Elchоw          historischen Legende den Spielfilm „Anastassija Sluzkaja“
Regisseur W. Zesljuk        Filme mit christlicher Problematik:  „Sofia von Polozk“, „Unter den Flügeln von Euphrosyne“; „Glockengeläut“ .
Regisseur W. Dudin        das soziale Drama über Rauschgiftsüchtige „Unter dem blauen Himmel“

Regisseur  W. Turow      das Kriegsdrama  „Durch den Friedhof“
Regisseur J. Elchow       die belarussischen Filme „Anastassija Sluzkaja“
Regisseur  A. Efremow  die belarussischen Filme „Dunetschka“
Regisseur  M. Ptaschuk       die belarussischen Filme  „Im August 1944“
Regisseur  A. Kott                 die belarussischen Film  „Brester Festung“
Regisseur S. Losnitsa        Der Film „Im Nebel“
Regisseur M. Semjonow-Alejnikow   Der Kurzfilm „Dasselbe Blut“

                    

                        НОВЫЕ СЛОВА  ПО ТЕМЕ
Der Film    фильм
Spielfilm   художественный фильм
dokumentarischen Spielfilme   документальные художественные фильмы
Der Kurzfilm   короткометражный фильм
das Kriegsdram   военная драма
die belarussischen Filme   белорусские фильмы
Regisseur  режиссёр
Filmkunst   киноискусство
International Festival   международный фестиваль
Internationalen Festival der Filmе     Международный фестиваль фильмов
internationalen Filmfestspielen in Cannes  Международный фестиваль фильмов в Каннах
Klassik der vaterländischen Filmkunst     классика отечественного киноискусства
Zum Beispiel   например
Zum ersten Mal     Впервые

 

Пытанні па змесце аповесці В.Быкава "Жураўліны крык" 1-16 часткі Да аповесці В.Быкава “Жураўліны крык” (1-16 частка)

Пытанні па змесце аповесці В.Быкава "Жураўліны крык" 1-16 часткі
Да аповесці В.Быкава “Жураўліны крык” (1-16 частка)

1 варыянт
 Што зберагаў у сваім заплечніку баец Пшанічны?
Хто з герояў забіў за вайну аднаго немца?
Колькі ўжо часу ішла вайна?
Чым аргументаваў выбар ваеннай спецыяльнасці Аўсееў?
Якім прадметам ў школе аддваў перавагу Аўсееў?
За што пакрыўдіўся на сваю маці Глечык?
Як складваліся адносіны Фішара і Карпенкі?
Што захапляла Фішара па жыцці? Як змянілася яго меркаванне пасля таго, як ён апынуўся на вайне?
Як гіне Пшанічны?
Што кіруе Фішарам, калі ён не хаваецца ў акопе і бесперапынна страляе па немцах, якія набліжаюцца да чыгуначнага пераезду?
У якога героя твора бацьку забівае токам?
У якога з байцоў было імя Барыс?
Які нямецкі трафей, прынесены Свістам, разбівае Карпенка?
Хто з герояў спадзяваўся атрымаць ордэн пасля вайны?
Пра што шкадаваў Карпенка пасля першага бою?

2 варыянт
Хто кіраваў байцамі, якіх пакінулі на перездзе. Назавіце яго вайсковае званне.
Каго ў творы называюць “інтэлігентам,вучоным”?
Якая задача стаяла перад байцамі, кінутымі на чыгуначным пераездзе?
Хто з герояў адбываў турэмнае наказанне і за што?
У чым быў абвінавачаны бацька Пшанічнага?
Свая рубашка бліжэй да цела. Дэвіз якога героя па жыцці?
З чаго згатаваў апошнюю вячэру для байцоў Свіст?
Дзе па жыцці Пшанічнаму перашкаджала мінулае яго бацькі?
Каго з байцоў Карпенка адвёў у “сакрэт”?
Каго з байцоў Карпенка называў зялёным і нявопытным?
У якога з байцоў было імя Алік?
Колькі бронетранспарцёраў падбіў Свіст?
Хто з герояў ідзе за трафеямі да забітых немцаў?
Якім дасягненнем хваліцца Аўееў пасля сутычкі з немцамі?
Чым закончылася першая атака немцаў?
Да аповесці В.Быкава “Жураўліны крык” (1-16 частка)

 

Праўда Глечыка і праўда Аліка Аўсеева (Дыялог)

У аповесці «Жураўліны крык» Васіль Быкаў не выносіць катэгарычны прысуд сваім героям, дае магчымасць нам, чытачам, самім| зрабіць вывад аб высокасці ці нізкасці паводзін. Акрамя гэтага ён дае магчымасць кожнаму герою ці адкрыта выказацца ў дыялогу з таварышамі па зброі, ці раскрыцца ў маналогах «сам сабе». Паспрабую прадставіць погляды Глечыка і Аліка Аўсеева на жыццё ў форме дыялогу з уліксам аўтарскай і маёй асабістай пазіцыі.

Глечык. Я так мала жыў. Ніякай радасці на бачыў. Але сягоння цяжка не толькі мне аднаму, а і ўсім. Што маё жыццё значыць у параўнні з жыццём народа?

Аўсееў. Я пражыў так мала. Так мала зрабіў. Не паспеў стаць тым кім хацеў. Мне маё жыццё дарагое. Хай другія паміраюць, а я хачу жыць! Я жыць хачу!

Глечык. Я таксама, як і ты, хачу жыць. Але што будзе з тымі, каго пераможа вораг? Што станецца з тваімі маці, бацькам, з маленькімі дзеткамі?

Аўсееў. Мяне не цікавіць, што станецца з іншымі. Іншыя хай бароняцца самі ці хай іх бароняць бацькі. Паўтараю: мне дарагое мае жыццё. I калі я яго цяпер не ўратую, не здамся ў палон, мяне не будзе. Да д’ябла тваю філасофію дапамогі камусьці, ратавання Радзімы, Радзіма — гэта я!

Глечык. Любіць толькі сябе мяне не вучылі ні бацькі, ні настаўнікі ў школе. Маё асабістае жыццё — маленькая часцінка, дробная пясчынка жыцця чалавечага. Я жыву дзеля таго, каб нехта ўспомніў: «Жыў Глечык. Жылі яго сябры, таварышы па зброі Віцька Свіст, Карцеш Фішар. Стаялі насмерць на пераездах, на невядомых вяршынях, гінулі на пераправах, каб жылі мы». Я жыву не толькі для сябе. I табе, Алік раю жыць гэтаксама. Мы — гэта наш народ, наша Радзіма.

Аўсееў. Не пераканаў! Жыццё даецца чалавеку адно, і ніхто не мае права адбіраць яго ў чалавека, нават Радзіма. Нават народ. У мяне — так-сама. Што гэта за Радзіма, калі яна не можа абараніць, зберагчы сваіх сыноў і дачок? Што гэта за народ, які добраахвотна памірае пад кулямі ворагаў? Ты даруй мне, Аніка-ваяр, але я — індывідуаліст. Маё «я» ўва мне з малаком мае маці. Я — таленавіты. Я хачу рэалізавацца ў адзіным дадзеным мне жыцці.
Глечык. Я таксама хачу рэалізавацца, хоць і не такі таленавіты, як ты. Аднак мне, нам выпаў іншы лёс: паміраць, каб жылі нашы нашчадкі, каб жылі дзеці і ўнукі тых, хто ацалее ў гэтай навале. Яны рэалізуюць свае і нашыя надзеі і мары. Я не здамся ворагу, буду стаяць да канца.

І табе не раю ісці да ворага на паклон.

Аўсееў. Ідзі ты да д’ябла. Не хачу больш слухаць тваю дэмагогію. Я пайшоў, а ты як сабе хочаш.

Глечык. Ах ты, мамчын сыночак! Жыць табе хочацца! На ўсё табе напляваць! Не, не дазволю ісці ў паслугачы да ворага! Смерць здрадніку!

Каментарый. Хто з двух герояў мае большую рацыю? Я думаю, Глечык. Аднак прызнаю часцінку праўды Аўсеева: каму хочацца паміраць у маладым узросце? Жыццё чалавеку даецца толькі адзін раз. Аднак жыццё здрадніка — ці ж гэта жыццё?

 

Галерэя вобразаў у аповесці Васіля Быкава "Жураўліны крык"

Аповесць «Жураўліны крык» В. Быкаў напісаў у 1959 годзе. Гэта аповесць пра вайну. Быкаву заўсёды важна, каб чытач адчуў па магчымасці ўсё, што перажывалі салдаты і камандзіры ў чаканні блізкага бою, перад тварам смерці.
     Шэсць чалавек пакінуты прыкрываць адступленне батальёна на пераездзе ў першыя, самыя трывожныя дні і гадзіны вайны. Яны засталіся па загаду і абавязку, хоць кожная жылка трымціць. Кожны з байцоў па-свойму перажывае экстрэмальныя ўмовы. Героі трымаюцца па-рознаму.
     Аўсееў прывык разважаць, рэвізаваць і знаходзіць самае правільнае з усіх магчымых рашэнняў. Такую звычку ён набыў даўно, яшчэ ў школе. За год да вайны Аўсееў стаў курсантам ваеннага вучылішча. Але з першых дзён яму там не спадабалася. Праўда, тыя нягоды хутка скончыліся. Калі пачалася вайна, яго ў ліку вялікай групы курсантаў адклікалі з вучылішча і з маршавай ротай накіравалі на фронт. Аўсееў спачатку ажно ўзрадаваўся, але ў першым баі яго аглушыла страляніна, асляпіла страхам блізкае смерці, апаліла болем няўдачы і разгрому. Дагэтуль яму так-сяк шанцавала, але, здаецца, прыйшоў канец яго ўдачам. Аўсееў вельмі непакоіўся за заўтрашні дзень, чула яго сэрца — будзе непапраўнае ліха, і ўсё думалася, што зрабіць, каб як абмінуць пагібель.
     Глечык — нясмелы і маўклівы хлопец, зважлівы да старэйшых. Ён ніколі не адкрываў сваіх пакутаў, усё слухаў другіх, думаючы, што яго гора — не гора. Праўда, ад таго не было лягчэй, і ўсё чарнела ўнутры ад непазбыўнага болю мінулага. Ён не хацеў дараваць сваёй маці. Пасля таго, як бацьку забіла токам, яна на нейкае свята запрасіла да іх у госці аднаго чалавека. Глечыку гэта не спадабалася. Праз нейкі час маці выйшла замуж. Але пачалася вайна, і маці з Настачкай зноў засталіся адны. Хлопец разумеў, што трэба ратаваць сям’ю ад той навалы, якая няспынна кацілася на ўсход, але былая крыўда не давала яшчэ забыцца на яе.
     Свіст — вясёлы і добры чалавек, які можа ўзняць) настрой. Да вайны ён сядзеў у турме, а потым добра ахвотнікам пайшоў у Чырвоную Армію. Свіст не быў злапамятны, як Пшанічны.
     Карпенка паходзіў з простага люду. Вялікая Айчынная вайна была не першай у яго жыцці. Ранейі прыйшлося ваяваць з фінамі.
     Героі Быкава розныя, але смерць аб'яднала іх усіх. Адзін за адным гінуць і вучоны-інтэлігент Фішар, і здаравяка Карпенка, і бесклапотны Свіст. Забілі нават тых, шго спрабавалі абхітрыць і таварышаў, і самую смерць — Аўсеева і Пшанічнага. Самым апошнім загінуў Глечык.
     Васіль Быкаў імкнуўся, каб чытачы ярка ўявілі трагізм ваенных падзей, сведкам якіх ён быў, адчулі боль стратаў, бязлітаснасць і тугу смерці.

САЧЫНЕННЕ ПА ЖУРАУЛИНАМУ КРЫКУ

 Параўнанне вобразаў герояў
1.    Даваеннае жыццё герояў.
2.    Што аб'ядноўвае і розніць Фішара і Глечыка?(Аўсеева і Пшанічнага)
3.    Якія погляды герояў табе падаюцца найболыш прывабнымі?Чаму?
    4.    Аўтарскія адносіны да герояў.
    5. Твае адносіны да герояў і іх учынкаў.


Прыкладны план сачынення
1. Уступ.

-Хто такі В.Быкаў. Які ўклад унёс у развіццё беларускай літаратуры.
-Аб чым аповесць?(тэма)
-Якую праблему вырашае аўтар( чалавек на вайне).

2. Асноўная частка.
- Якая задача стаяла перад байцаамі? Які выбар быў перад імі?
- Ці прайшлі выпрабаванне вайной героі?Чаму?( характарыстыка героя, можна для параўнання два героі, па схеме, прапанаванай на папярэдніх уроках)
- Адносіны В.Быкава да свайго героя.
- Асабістыя адносіны да героя.

3. Заключэнне.
- У чым ідэя твора? Чаму вучыць твор? Чым значны твор для нас, моладзі 21 стагоддзя?

Васіль Уладзіміравіч Быкаў, беларускі празаік, драматург, публіцыст. Нарадзіўся ў 1924 годзе ў вёсцы Бычкі Віцебскай вобласці.

Васіль Быкаў – удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, ён быў двойчы паранены.
Ён прайшоў праз пекла вайны і тое, што ён перажыў і адчуў, магло легчы ў аснову гэтай аповесці.

Васіль Быкаў — аўтар самых пранізлівых кніг пра вайну.
Па яго творах былі пастаўлены дзесяць фільмаў, балет і опера.
Экранізаваныя, у прыватнасці, былі «Трэцяя ракета», «Альпійская балада», «Пастка», «Дажыць да світання», «Воўчая зграя», «Абеліск», «Сотнікаў», «Знак бяды».

Васіль Быкаў – значная асоба ў гісторыі беларускай культуры, ён праславіў беларускую літаратуру на ўвесь свет.

Пісьменнік-франтавік у надзвычай моцных вобразах паказаў жорсткую праўду вайны. Тэма вайны наклала глыбокі адбітак на ўсю творчасць Васіля Быкава, які не раз бачыў жорсткасць фашысцкіх захопнікаў і жудасныя карціны смерці сяброў, аднавяскоўцаў.

У аснове творчай манеры Быкава – суровая праўда ў адлюстраванні вайны, яе драматычных і трагічных сітуацый, пільная ўвага да думак і пачуццяў чалавека, дэмакратызм і абвостраная чалавечнасць, філасофская насычанасць і выразнасць апавядальнай манеры.

У сваіх творах пісьменнік расказваў пра барацьбу беларускага народа, пра мужнасць партызан і падпольшчыкаў, жыццё франтавікоў. Акрамя гэтага, аўтар з усёй шматграннасцю і глыбінёй даследаваў прыроду страху і здрадніцтва, у фінале якіх заўсёды смерць і пагарда.

У кожным радку Васіля Быкава адчуваюцца глыбокая чалавечая боль, трывога, радасць, каханне, надзея, адвечная прага чалавека да духоўнай і маральнай адказнасці.

Звычайна Быкаў пісаў на беларускай мове. Яшчэ ў савецкія часы яго творы былі перакладзены на розныя мовы, прычым большасць перакладаў на рускую мову была зроблена самім пісьменнікам.
Васіль Быкаў усвядоміў вялікую сілу праўды, як адзінай, галоўнай мэты пісьменніка. Той праўды, якая непадуладная часу і аддана служыў ёй. Яна і засталася, як вечная каштоўнасць у беларускай літаратуры.

Сапраўдная творчая біяграфія пісьменніка пачалася з аповесці “Жураўліны крык”. Яна, паводле слоў аўтара, стала першай спробай праўдзіва адлюстраваць падзеі Вялікай Айчыннай вайны.

Гэтая аповесць аб суровых днях сорак першага. Яна была напісаная Быкавым у 1959 годзе, калі пісьменнік жыў у нашым горадзе Гродна. З гэтага твора пачынаецца Быкаў-пісьменнік.
Што такое подзвіг? У чым сутнасць гераізму? На гэтыя пытанні дае адказ пісьменнік у аповесці "Жураўліны крык".

У аповесці "Жураўліны крык" Быкаў піша  аб воінскім гонару і антыгуманных рашэннях камандавання. Аб маладых і не вельмі людзей, якім так хацелася жыць. Пра людзей, запісаных у лагер "ворагаў народа" (Віцька Свіст, Пшанічны), якія гінуць  героем, а другі - здраднікам. Аб маладым, зялёным Глечык, падобным на падбітага, параненага жураўля, які, выбіваючыся з сіл, імкнецца дагнаць жураўліны клін і не можа. Складаная і жорсткая гэтая вайна.

Асноўная тэма аповесцi Васiля Быкава — апiсанне падзей Вялiкай Айчыннай вайны, якая стала для людзей сапраўдным выпрабаваннем. Адных яна зрабiла героямi, а другiх, наадварот, — здраднiкамi.
У сваiм творы аўтар хацеў паказаць характары, псiхалогiю i iнтарэсы людзей на вайне. Чаму адны людзi здольны былi ахвяраваць сваiм жыццём дзеля выратавання iншых, а другiя — не?

Шасцёра салдат на чале са старшыной Карпенка павінны пратрымацца суткі на скрыжаванні шашы і чыгункі, каб абяскроўленыя полк змог замацавацца на новых пазіцыях. Салдаты - вельмі розныя, зусім не падобныя адзін на аднаго людзі. У кожнага свой характар, свае адносіны да жыцця, сваё мінулае.

Шасцёра салдат пакiнуты на пераездзе прыкрываць адступленне батальёна.
Усе разумеюць, што гэта можа быць iх апошнi бой.
Кожны з байцоў перажывае па-свойму, i ўсе трымаюцца па-рознаму.
Нiчым не паказвае свае хваляванне разважлiвы i маўклiвы Карпенка.
Спакойна паводзiць сябе i iнтэлiгент Фiшар, якому больш за ўсё на свеце хочацца цяпер даказаць старшыне, што ён таксама на непiта здольны.
Рагатун i бесклапотны блатняк Свiст i тут не перастае прыдумляць розныя штучкi, каб павесялiць сваiх паплечнiкаў, i гэтым самым вельмi раздражняе Пшанiчнага. Пшанiчнаму не да смешачак, ён зусiм не хоча памiраць.

Адзiнае, на што ён спадзяецца, — што навала iх як-небудзь мiне.
Не падабаецца ўсё гэта i Аўсееву. Ён пачынае заклiкаць астатнiх да адступлення.

Самы малодшы сярод iх Глечык. Для яго гэта будзе першы бой. У яго настроi трывога i ўзрушанасць.
Адзiнае, пра што Глечык думае, — гэта мацi, якую ён пакрыўдзiў i цяпер вельмi шкадуе.Спадзяваннi Пшанiчнага не спраўдзiлiся: вораг з'явiўся.

Першым мужна памiрае, забіўшы адзінага ў сваім жыцці ворага, зусім не ваенны чалавек, кандыдат мастацтвазнаўства Барыс Фішар. Усё жыццё сумленны, ён такiм застаўся да апошняга моманту.
Мужна змагаюцца i з годнасцю развiтваюцца з жыццём Свiст i старшыня Карпенка.
Стойка паводзiць сябе i Глечык. Як нi страшна яму, як нi балюча ад страты сяброў, якiм нi вялiкiм было жаданне жыць — на прапанову Аўсеева ўцякаць ён не згаджаецца.У лагеры здраднiкаў аказваюцца Пшанiчны i Аўсееў. Яны адмоўныя героi твора. Аднак, на маю думку, аўтар са шкадаваннем адносiцца i да iх.

Прычыну паводзiн сваiх герояў Быкаў бачыць у iх мiнулым. Пшанiчнага пакалечыў час. Перад iм як сынам кулака былi закрыты ўсе дарогi. Аўсеева загубiў эгаiзм, прывiты яму ў дзяцiнстве.Захапляючыся мужнасцю i адвагаю Карпенкi, Свiста, Фiшара i асаблiва Глечыка, я не бяру на сябе смеласцi занадта крытыкаваць Пшанiчнага i Аўсеева. Хто ведае, як у такой сiтуацыi павёў бы сябе кожны з нас?

Два чалавекі, Іван Пшанічны і Алік Аўсееў, не вытрымалі выпрабавання вайной. У самы адказны час, калі патрабаваліся мужнасць, узаемадапамога, яны здрадзілі. Здрадзілі сваім сябрам, народу, Радзіме. Пшанічны меў задание ў саставе ўзвода затрымаць на пэўны час праціўніка. I калі таварышы змагаліся на рубяжы да апошняй кроплі крыві, ён перабег да ворага. Пшанічны, пакрыўджаны Савецкай уладай, здрадзіў Радзіме ўжо тады, калі прысягаў для формы, а сам радаваўся прыходу фашыстаў. Ён здрадзіў не ад страху, а абдумана. Калі б Пшанічнаму давялося ваяваць на фашысцкім баку, я думаю, што ён касіў бы з асаблівай жорсткасцю, не разбіраючыся, хто яны, яго ахвяры: старыя, дзеці, жанчыны.

Алік Аўсееў таксама не вытрымаў выпрабавання боем. У самы адказны момант нядаўні выпускнік ваеннага вучылішча змаладушнічаў. Ён убачыў, што становішча ўскладнілася, і вырашыў уцячы, але быў затрыманы байцом Глечыкам. Аўсеева прывяло да здрады шкурніцтва і эгаізм. Ён лічыў вайну месцам, дзе можна праславіцца, атрымаць узнагароды. А калі сапраўды запахла порахам і крывёй, адразу накіраваўся ў кусты.

Фінал аповесці трагічны. Усе загінулі. Але адны загінулі мужна і самаахвярна, усведамляючы важнасць і неабходнасць ахвяраваць сваім жыццём дзеля Радзімы — яны дастойна прайшлі выпрабаванне вайной. А другія, згубіўшы сумленне і годнасць, — як здраднікі.

“Жураўліны крык” — гэта сум, журба па заўчасна загінуўшых маладых хлапчуках, які гінулі невядомымі героямі. Трагедыя гібелі, бесчалавечнасці вайны, жорсткая праўда яе — не ўсе былі героямі, нехта бег, сдаваўся, а нехта, як Карпенка, Світс, Фішар і Глечык выконвалі свой патрыятычны абавязак да канца.
Вобраз салдата ў аповесці "Жураўліны крык" паказаны Быкавым на фоне суровага і трагічнага сорак першага года, самага цяжкага года вайны, калі найбольш востра стаяла пытанне не толькі пра мільёны чалавечых жыццяў, але і пра лёс Радзімы, яе будучыні.

"Жураўліны крык"  вучыць пра тое, колькі адвагі і мужнасці трэба было мець, каб выстаяць да канца і не здрыгануцца.

Дзякуючы такім салдатам як Глечык, мы сёння жывем, ходзім у школу і марым пра будучыню.

Вобраз глечыка журавлиный крык

Вобраз глечыка журавлиный крык
Глечык — нясмелы і маўклівы хлопец, зважлівы да старэйшых. Ён ніколі не адкрываў сваіх пакутаў, усё слухаў другіх, думаючы, што яго гора — не гора. Праўда, ад таго не было лягчэй, і ўсё чарнела ўнутры ад непазбыўнага болю мінулага. Ён не хацеў дараваць сваёй маці. Пасля таго, як бацьку забіла токам, яна на нейкае свята запрасіла да іх у госці аднаго чалавека. Глечыку гэта не спадабалася. Праз нейкі час маці выйшла замуж. Але пачалася вайна, і маці з Настачкай зноў засталіся адны. Хлопец разумеў, што трэба ратаваць сям’ю ад той навалы, якая няспынна кацілася на ўсход, але былая крыўда не давала яшчэ забыцца на яе.

Глечык – малады баец, яшчэ зусім наіўны, нясмелы хлопец. Апынуўшыся ў атрадзе абароны, ён саромеецца і адчувае сябе няемка, вінавата.

Глечыка непакоіць унутраная рана, хоць ён нікому пра яе не распавядае. Ён пакутуе ў адзіноце, слухае іншых, але сам пра сваё гора не гаворыць. Ён пакрыўджаны на сваю маці, якая, на ягоную думку, здрадзіла пакойнаму бацьку. Пасля таго, як яго забіла токам, яна сабралася ізноў выйсці замуж і нават запрасіла мужчыну на свята. Але потым пачалася вайна, і маці зноў засталася адна з маленькай дачкой. Глечык зразумеў, што ў час вайны яму патрэбна ратаваць сям’ю, але колішняя крыўда ўсё ж не праходзіла.

Глечык у аповесці загінуў апошнім з групы. У чаканні сваёй смерці ён раптам чуе крык журавоў у небе, які кранае яго за душу. Малады хлопец успамінае лепшае, што было ў яго жыцці. Яму цяжка ўсвядоміць, што ўсё скончылася, і болей яму не давядзецца ўбачыць ні маці, ні сястрычку. Наўздагон за чарадой ляцеў падбіты, адсталы журавок з пранізлівым крыкам. Глечык пабачыў у ім сябе – вобраз кінутай ўсімі, пакінутай на смерць маладой істоты, якая прагне жыцця.

Тым не менш, не гледзячы на журботу і боль, Глечык мужна трымаецца да самага канца, паказаўшы сябе не толькі годным воінам, але і моцным чалавекам. 

Глечик - молодой боец, старательный, тихий, родом из Белоруссии. Ему пришлось уходить от наступавших немцев, но в первом же городе он пошёл в военкомат.

У него была хорошая и дружная семья, из простых рабочих. Отец погиб от удара током и мальчику очень рано пришлось заботится о матери, помогая семье. Но он не принял и не понял, когда его любимая мама, решила устроить свою личную жизнь. Глечик настолько обиделся, что никому ничего не сказав уехал в Витебск в школу ФЗО.

Как потом он жалел о своей детской обиде.
Настоящим горем для него стало, что так и не попросил прощения у мамы, которая осталась в оккупации.

Глечик, хоть и был робким, но хорошим солдатом. Никто не слышал его жалоб, он старательно переносил все тяготы военной службы. Этот не обстрелянный солдат оказался настоящим героем. Он не дал сбежать трусливому Овсееву, пристрелив того и уже в одиночку, страдая и понимая, что сейчас он погибнет, принял бой.


Глечик - молодой боец, старательный, тихий, родом из Белоруссии. Ему пришлось уходить от наступавших немцев, но в первом же городе он пошёл в военкомат.

У него была хорошая и дружная семья, из простых рабочих. Отец погиб от удара током и мальчику очень рано пришлось заботится о матери, помогая семье. Но он не принял и не понял, когда его любимая мама, решила устроить свою личную жизнь. Глечик настолько обиделся, что никому ничего не сказав уехал в Витебск в школу ФЗО.

Как потом он жалел о своей детской обиде.
Настоящим горем для него стало, что так и не попросил прощения у мамы, которая осталась в оккупации.

Глечик, хоть и был робким, но хорошим солдатом. Никто не слышал его жалоб, он старательно переносил все тяготы военной службы. Этот не обстрелянный солдат оказался настоящим героем. Он не дал сбежать трусливому Овсееву, пристрелив того и уже в одиночку, страдая и понимая, что сейчас он погибнет, принял бой.
Вобраз глечыка журавлиный крык
Глечык – малады баец, яшчэ зусім наіўны, нясмелы хлопец. Апынуўшыся ў атрадзе абароны, ён саромеецца і адчувае сябе няемка, вінавата.

Глечыка непакоіць унутраная рана, хоць ён нікому пра яе не распавядае. Ён пакутуе ў адзіноце, слухае іншых, але сам пра сваё гора не гаворыць. Ён пакрыўджаны на сваю маці, якая, на ягоную думку, здрадзіла пакойнаму бацьку. Пасля таго, як яго забіла токам, яна сабралася ізноў выйсці замуж і нават запрасіла мужчыну на свята. Але потым пачалася вайна, і маці зноў засталася адна з маленькай дачкой. Глечык зразумеў, што ў час вайны яму патрэбна ратаваць сям’ю, але колішняя крыўда ўсё ж не праходзіла.

Глечык у аповесці загінуў апошнім з групы. У чаканні сваёй смерці ён раптам чуе крык журавоў у небе, які кранае яго за душу. Малады хлопец успамінае лепшае, што было ў яго жыцці. Яму цяжка ўсвядоміць, што ўсё скончылася, і болей яму не давядзецца ўбачыць ні маці, ні сястрычку. Наўздагон за чарадой ляцеў падбіты, адсталы журавок з пранізлівым крыкам. Глечык пабачыў у ім сябе – вобраз кінутай ўсімі, пакінутай на смерць маладой істоты, якая прагне жыцця.

Тым не менш, не гледзячы на журботу і боль, Глечык мужна трымаецца да самага канца, паказаўшы сябе не толькі годным воінам, але і моцным чалавекам.

Глечык ўжо не баяўся. У яго свядомасці « паўстала абсалютная мізэрнасць ўсіх яго ранейшых, здавалася, такіх пякучы , крыўд » . «Што-та новае і мужнае » ўваходзіла ў душу перш нясмелага хлопца . Раптам ён пачуў « дзіўныя журботныя гукі », поўныя амаль чалавечага адчаю. Гэта ляцеў на поўдзень жураўліны клін, а за ім, адчайна спрабуючы нагнаць зграю , ляцеў самотны жураўлік і жаласна крычаў. Глечык зразумеў, што дагнаць зграю ён ужо не зможа. У душы Васілька « раслі і шырыліся » вобразы людзей, якіх ён калісьці ведаў . Ахоплены ўспамінамі, ён не адразу пачуў далёкі гул танкаў. Глечык схапіў адзіную сваю гранату і стаў чакаць, а ў яго душы, абхопленай прагай жыцця , усё біўся жураўліны крык.

  Адзін за адным гінуць героі. У акопе застаецца Глечык. Давайце паразважаем, чаму аўтар уводзіць у твор вобраз адлятаючых журавоў і звязвае яго менавіта з Глечыкам? ... Прыкладны адказ: Падбіты журавель дапамагае адчуць незвычайную трагедыйнасць падзеі , глыбей перажыць асабістую трагедыю Глечыка і ў той жа час зразумець веліч гэтага юнака, для якога лёсавызначальнымі былі такія “ўладарныя паняцці, як прысяга і абавязак перад Радзімай”, “гнеў таварышаў”, “загад камбата, які належала выканаць”. ... Вайна надзіва сляпая ў адносінах да людзей і далёка не па іхніх заслугах распараджаецца жыццямі. В.Быкаў. Словы пра памяць трэба пацвярджаць справай

Хвілінка гісторыі. Карта падзей аповесці “Жураўліны крык”.

 

Хвілінка гісторыі. Карта падзей аповесці “Жураўліны крык”.

У аповесці ваенныя падзеі адбываюцца каля весак Тодараўцы Баранавіцкага раёна і вёскі Баравічы Нараўлянскага раёна Гомельскай вобласці, пад Смаленскам.

Таксама магчыма прасачыць жыццевы шлях герояў.

Жыццевы шлях Пшанічнага – горад Бранск, Данбас, Сібір.

Свіст родам з Саратава, любіў кататся па Волзе на байдарцы, пілаваў лес у Сібіры, быў на Сахаліне.

Глечык родам з Віцебска, вучыўся ў Смаленску.

Карпенка родам з Арлоўшчыны, ваяваў у фінскую, у гады Вялікай Айчыннай вайны ваяваў пад Лепелем.

Фішар гадаваўся у Ленінградзе.

А зараз яны усе разам выконваюць свой абавязак

Васіль Быкаў — Жураўліны крык

 
Васіль Быкаў — Жураўліны крык

Восень 1941- га. Камбат ставіць атраду з шасцярых чалавек невыканальную задачу: на суткі затрымаць нямецкія войскі ў безназоўнага чыгуначнага пераезду. Камандаванне атрадам камбат даручае старшыне Карпенку. Як толькі кароценькая калона батальёна знікла з вачэй, старшына размеркаваў пазіцыі паміж байцамі. Флангавага пазіцыя дасталася Пшанічнаму, за ім пачаў рыць сховішча Фішар, следам размясціліся Аўсееў, Свіст і Глечык. Да вечара пазіцыі абсталявалі ўсе, акрамя Фішара. Старшына ўспомніў, што ў іх да гэтага часу няма дазорнага, і вырашыў, што самая падыходная кандыдатура на гэтую пасаду — няўдака-баец Фішар. Пшанічны выкапаў свой акоп яшчэ завідна. Адасобіўшыся, ён вырашыў перакусіць і дастаў сала, схаванае ад таварышаў. Яго абед перарвалі далёкія кулямётныя чэргі. Байцы ўстрывожыліся, асабліва калі Аўсееў сказаў, што іх акружаюць, і ўвесь атрад складаецца з смяротнікаў. Старшына хутка спыніў гэтую размову, але Пшанічны ўжо прыняў рашэнне здацца ў палон. Жыццё Івана Пшанічнага склалася «няскладна і горка». Бацька яго быў заможным селянінам, кулаком. Суровы і жорсткі, ён «бязлітасна школіў сына ў няхітрай земляробчай навуцы». Ненавідзець бацьку Пшанічны пачаў калі пасябраваў з парабкам, далёкім сваяком па матчынай лініі. Гэтая дружба захавалася і праз некалькі гадоў, калі былы парабак адслужыў у арміі ды стаў «завадатарам усіх маладзёжных спраў у вёсцы». Аднойчы Іван наведаў рэпетыцыю «бязбожніцкай» п’есы, якую ставіла вясковая моладзь. Пшанічнага-бацьку гэта не спадабалася, і ён прыгразіў выгнаць бязбожніка з дому. Парваць з сям’ёй Іван не змог. Праз пару гадоў Пшанічнага раскулачылі і адправілі ў Сібір. Сам Іван пазбег гэтага — ён вучыўся ў сямігодцы і жыў у дзядзькі. Аднак мінулае так і не адпусціла Пшанічнага. Працаваў ён старанна, але куды б ні занёс яго лёс, усюды усплываў яго «непралетарскае» паходжанне. Паступова Іван зжарсьцьвеў, засвоіў жыццёвае правіла: «толькі – сам сабе, сам для сябе, наперакор усім». Напэўна, ён адзін таемна радаваўся, калі пачалася вайна. Увечары пайшоў дождж. Старшына вырашыў злучыць выкапаныя хованкі ровам. Свіст заткнуў акно і падпаліў печку ў ацалелай станцыйнай вартоўні. Неўзабаве ў ёй схаваліся і астатнія байцы. Свіст згатаваў вячэру з грэчка-аўсянай «сумесі», прымудрыўшыся сцягнуць у Пшанічнага недаедзены кавалак сала. Старшына ведаў, што Свіст калісьці сядзеў у калоніі, і прама спытаў пра гэта. Размораны добрай ядою, Свіст распавёў сваю гісторыю. Нарадзіўся Віцька Свіст ў Саратаве. Яго маці працавала на падшыпнікавым заводзе, туды ж пайшоў працаваць і Віцька. Аднак аднастайная праца не прыйшлася да душы. Ад безвыходнасці хлопец пачаў выпіваць. Так і пазнаёміўся з чалавекам, які прапанаваў яму новую працу — прадаўца ў хлебнай краме. Праз Віцьку гэты чалавек пачаў збываць «левы» хлеб. У Віцькі з’явіліся лішнія грошы, а потым ён закахаўся. Дзяўчына Свіста «належала» кіраўніку шайкі. Ён загадаў Віцьку абыходзіць яе бокам. Завязалася бойка. Патрапіўшы ў міліцыю, Свіст пачуў, як кіраўнік шайкі называецца чужым імем, раззлаваўся і здаў следчаму ўсю шайку. У Сібіры, на лесапавале, Віцька прабыў два гады. Пасля амністыі падаўся на Далёкі Усход і стаў матросам на рыбалоўным судне. Калі пачалася вайна, Віцька не захацеў адседжвацца ў тыле. Дапамог начальнік НКВД — вызначыў Свіста ў стралковую дывізію. Невінаватым сябе Свіст не лічыў, хацеў толькі, каб яго мінулае не ўзгадвалі. Аўсеева старшына прызначыў у вартавыя. Стоячы пад халодным дажджом, ён думаў пра заўтрашні дзень. Аўсееў не хацеў паміраць. Ён лічыў сябе чалавекам выключна таленавітым. «У роце Аўсееў жыў сам па сабе». Ён лічыў сябе нашмат больш разумным і інтэлігентным за іншых. Адных ён грэбаваў, на іншых не звяртаў увагі, але і на самога Аўсеева ніхто не глядзеў, ды і спаганялі з яго гэтак жа, як і з іншых. Гэта здавалася яму вельмі несправядлівым. Сваю выключнасць Алік Аўсееў ўсвядоміў яшчэ ў школе, гэтаму нямала паспрыяла яго маці. Бацька Аліка, ваенны ўрач трэцяга рангу, выхаваннем сына практычна не займаўся, «затое маці, ужо немаладая і вельмі сардэчная жанчына», любіла свайго геніяльнага сына. Перакаштаваўшы ўсе віды мастацтва, ад жывапісу да музыкі, Алік зразумеў: «там патрэбныя фанатычная самаадданасць, упартасць і катаржная праца». Гэта Аўсеева ня падыходзіла — ён хацеў дасягнуць большага малымі сродкамі. Спартыўнай кар’еры ў Аліка таксама не атрымалася. З футбольнай каманды яго выключылі за грубасць. Тады Аўсееў выбраў кар’еру ваеннага і стаў курсантам вучылішча. Ён марыў пра подзвігі і славу, і быў моцна расчараваны. Камандзіры ўпарта не заўважалі яго выключнасці, а астатнія курсанты яго неўзлюбілі. Неўзабаве пасля пачатку вайны Аўсееў зразумеў, што вайна — гэта не подзвігі, а кроў, бруд і смерць. Ён вырашыў, што «гэта не для яго», і з тых часоў імкнуўся толькі да аднаго — выжыць. Сёння поспех змяніў яму канчаткова. Выхаду з гэтай пасткі Аўсееў не бачыў. Пасля Аўсеева дзяжурыць выпала Глечыку. Гэта быў самы малады з шасці байцоў. За час вайны Глечык «парадкам агрубеў нутром і перастаў заўважаць дробныя нягоды жыцця». «І толькі адно вялікае перажыванне, ніколі не сціхаючы, дзень і ноч тачыла яго душу». Васіль Глечык нарадзіўся ў невялікім беларускім пасёлку і рос «нясмелым і маўклівым хлапчуком». Бацька Васі працаваў абпальшчыкам на мясцовым цагельным заводзе. Яго маці была спакойнай, вясёлай і жыццярадаснай. «Калі маці крыўдзілася, то і Васілька не мог адчуваць сябе шчаслівым». Шчаслівае жыццё Глечыка скончылася, калі загінуў бацька — Глечыка -старэйшага забіла токам. «Жыць стала цяжка, сумна і пакутна», бо маці прыйшлося адной падымаць дваіх дзяцей — Васілька і яго сястрычку Настачку. Пасля заканчэння сямігодкі маці адправіла Васілька вучыцца далей, а сама ўладкавалася на цагляны завод фармаваць чарапіцу. Паступова яна супакоілася, а потым і прыкметна павесялела. У адзін цудоўны дзень маці прывяла дадому немаладога мужчыну, завадскога бухгалтара, і сказала, што ён стане іх бацькам. Глечык збег з дому і паступіў у Віцебскую школу ФЗН. Маці яго адшукала, прасіла вярнуцца, але Вася на лісты не адказваў. Калі пачалася вайна, айчым пайшоў на фронт, маці і сястра зноў засталіся адны, і Вася засумняваўся. Пакуль ён разважаў, немцы падышлі да Віцебска, і Глечыку прыйшлося ратавацца. Дабраўся да Смаленска, пайшоў у войска добраахвотнікам. Цяпер яго клапаціла толькі адно гора: ён пакрыўдзіў маці, пакінуў яе адну. У станцыйнай вартоўні тым часам усе спалі. Заснуў і Рыгор Карпенка. У сне ён бачыў свайго бацьку і трох братоў. Бацька старшыны быў селянінам. Дзяліць на тры часткі свой невялікі зямельны надзел ён не захацеў, аддаў ўсю сядзібу старэйшаму сыну. Карпенка быў самым малодшым. Пасля дзесяцігадовай службы ў войску ён патрапіў на фінскую вайну, дзе атрымаў медаль «За баявыя заслугі». Пасля звальнення ў запас Карпенку «прызначылі намеснікам дырэктара льно. Разам з дырэктарам, «аднарукім чырвоным партызанам», яны зрабілі свой завод лепшым у раёне. Калі пачалася вайна, жонка Карпенкі чакала дзіця. На фронце Рыгору шанцавала. Шанцаванне змяніла Карпенка толькі сёння, але адступаць не збіраўся. У каржакаватага, дужа збітага старшыны было адно цвёрдае жыццёвае правіла: «усё няпэўнае хаваць у сабе, а напаказ выстаўляць толькі ўпэўненасць і непахісную цвёрдасць волі». Пачало днець. Фішар ўжо даўно выкапаў сабе прытулак і цяпер разважаў. «Супярэчлівае і незразумелае пачуццё мроілася ў ім у адносінах да старшыны Карпенкі». Вучонага прыгнятала яго патрабавальнасць, чэрствасць і злыя вокрыкі. Але варта было таму стаць не старшыной, а проста таварышам, Фішар гатовы быў выконваць любыя яго загады. Фішар не мог зразумець, як гэта ён, малады і здольны вучоны, ўпотай «стараўся дагадзіць нейкаму малапісьменнаму салдафону». Барыс Фішар лічыў сябе не занадта маладым — «мінуў чалавеку трэці дзесятак». Нарадзіўся ён у Ленінградзе. Да мастацтва Барыса далучыў бацька. Узяўшыся, нарэшце, за пэндзаль, Фішар зразумеў, што вялікага мастака з яго не атрымаецца, але мастацтва з яго жыцця не сышло. У 25 гадоў Барыс стаў кандыдатам навук у галіне мастацтвазнаўства. У войску ён стаў «белай варонай». Фішар адчуваў, як «грубае, страшнае жыццё штодзённа і няспынна сцірала з яго душы вялікае значэнне мастацтва, якое ўсё болей і болей саступала сваё месца інстынктам барацьбы». Фішар стаў сумнявацца: ці не памыліўся ён, аддаўшы мастацтву лепшыя гады свайго жыцця. Пасля Аўсеева на варце стаяў Пшанічны. Выйшаўшы з вартоўні, ён адчуў, што скончыўся чарговы этап яго жыцця. Цяпер самым разумным, на яго думку, «будзе здацца немцам — на іх ласку і ўладу». Ён разлічваў, што немцы прызначаць яго на якую-небудзь выгадную пасаду. З гэтымі думкамі Пшанічны дайшоў да бліжэйшай вёскі. З-за бліжэйшай хаты выскачылі немцы. Дарэмна Пшанічны даводзіў ім, што ён «палон». Немцы загадалі яму ісці па дарозе, а потым стрымана расстралялі. Гэтая кулямётная чарга разбудзіла Фішара. Ён спалохана падскочыў у акопе і пачуў далёкі трэск матацыклетных матораў. Фішар адчуў, што «надышоў той час, калі вызначыцца ўвесь сэнс яго жыцця». Калі з туману стала відаць першыя матацыклы, Фішар «зразумеў, што трапіць шанцаў у яго мала». Фішар расстраляў цэлую абойму, але ніяк не нашкодзіў ворагу. Нарэшце ён супакоіўся, старанна прыцэліўся і здолеў цяжка раніць нямецкага афіцэра, які сядзеў у калысцы матацыкла. Гэта быў адзіны подзвіг навукоўца. Немцы падышлі да акопа і расстралялі. Гукі стрэлаў паднялі астатніх байцоў. Толькі цяпер старшына выявіў, што знік Пшанічны, а праз некаторы час зразумеў, што пазбавіўся яшчэ аднаго байца. Першую хвалю матацыклаў і транспарцёраў яны адбілі. Увесь маленькі атрад ахапіла натхненне. Асабліва выхваляўся Аўсееў, хоць вялікую частку бою прасядзеў, уцягнуўшы галаву ў плечы, на дне акопа. Ён ужо зразумеў, што Пшанічны збег, і цяпер шкадаваў, што не зрабіў тое самае. Свіст па — ранейшаму быў аптыміст. Ён зрабіў вылазку да падбітага транспарцёра, дзе здабыў новенькі кулямёт і патроны да яго. Свіст падарыў старшыне залаты гадзіннік, які выцягнуў з кішэні забітага немца, а калі Карпенка разбіў яго аб сцяну старожкі, толькі пачухаў патыліцу. Кулямёт старшына аддаў Аўсееву, які не занадта узрадаваўся. Аўсееў выдатна разумеў, што менавіта кулямётчыкі гінуць першымі. У наступную атаку немцы кінулі танкі. Першы ж стрэл танка пашкодзіў адзіны ў атрадзе ПТР і цяжка параніў старшыну. Свіст загінуў — кінуўся пад танк з бранябойнай гранатай. Танкі адышлі назад, і Глечык адарваўся ад вінтоўкі. Старшына ляжаў без прытомнасці. «Самым страшным для Глечыка было апынуцца сведкам гібелі заўсёды рашучага, ўладнага старшыны». Аўсееў тым часам вырашыў, што самы час уцякаць. Ён выскачыў з акопа і рвануў праз поле. Глечык не мог дазволіць яму гэтага. Ён стрэліў. Цяпер яму аднаму трэба было скончыць бой. Глечык ўжо не баяўся. У яго свядомасці «паўстала абсалютная мізэрнасць ўсіх яго ранейшых, здавалася, такіх пякучых, крыўд». «Штосці новае і мужнае» ўваходзіла ў душу нясмелага хлопца. Раптам ён пачуў «дзіўныя журботныя гукі», поўныя амаль чалавечага адчаю. Гэта ляцеў на поўдзень жураўліны клін, а за ім, адчайна спрабуючы нагнаць зграю, ляцеў самотны жураўлік і жаласна крычаў. Глечык зразумеў, што дагнаць зграю ён ужо не зможа. У душы Васілька «раслі і шырыліся» вобразы людзей, якіх ён калісьці ведаў. Ахоплены ўспамінамі, ён не адразу пачуў далёкі гул танкаў. Глечык схапіў адзіную сваю гранату і стаў чакаць, а ў яго душы, абхопленай прагай жыцця, усё біўся жураўліны крык

Адказы на пытанні:

1. Васіль Быкаў – удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, ён быў двойчы паранены. Ён прайшоў праз пекла вайны і тое, што ён перажыў і адчуў, магло легчы ў аснову гэтай аповесці.

2. Васіль Быкаў — аўтар самых пранізлівых кніг пра вайну. Па яго творах былі пастаўлены дзесяць фільмаў, балет і опера. Экранізаваныя, у прыватнасці, былі «Трэцяя ракета», «Альпійская балада», «Пастка», «Дажыць да світання», «Воўчая зграя», «Абеліск», «Сотнікаў», «Знак бяды».

4. Пшанічны: Сквапны, асцярожны, недаверлівы, баязлівы, Свіст звяртаецца да яго толькі адным словам «мурло». Яго натуру ён зразумеў адразу. Пшанічны жыве па прынцыпе «Свая рубашка бліжэй да цела». » Ва ўсякіх абставінах ён зробіць не болей як для адводу вачэй і як-небудзь сябе не пакрыўдзіць.» З самага пачатку вайны ён марыў здацца немцам. Ён трымаўся падалей ад усіх, не з кім не дзяліўся, быў аднаасобнікам. Аднак у эпізодзе з кашай, дзе ўсе складваліся сваім харчам, ён прыхаваў ежу, а на чужую са смакам паквапіўся, не ведаючы, што яго сала таксама ў кашы зварана. У ім даўно зніклі ўсе прыкметы добрага і шчырага чалавека.

Вось як апісвае яго аўтар: «Пшанічны крыва ўсміхнуўся сваім мардатым адкормленым тварам». Такім чалавекам Пшанічны стаў не выпадкова. У яго быў цяжкі лёс. Яго родных – бацьку і маці раскулачылі і саслалі ў Сібір. Ён гадаваўся ў родзічаў, аднак не адчуваў сябе любімым і патрэбным. А кляймо сына кулака зачыніла ўсе дарогі перад даволі таленавітым юнаком. А ў хуткім часе ён азлобіўся, адасобіўся ад усіх. У душы стаў ненавідзець савецкую ўладу. Якая адабрала ў яго ўсё. Нават калі немцы напалі, ён адчуваў радасць. Спадзяваўся, што гэта перайначыць яго жыццё і ён здолее паказаць усім чаго ён варты на самой справе. Старшына Карпенка: Чалавек моцнага характару, здольны на самаахвяраванне. На старшыну заўсёды можна пакласціся: ён не падвядзе. Гэта адчуваюць усе шасцёра вайскоўцаў, пакінутых на пераездзе. Ён устойліва і мужна пераносіць ўсе нягоды вайны, яе нечалавечыя выпрабаванні і ў той жа час застаецца звычайным чалавекам з натуральнымі, простымі марамі пра канец вайны, пра здароўе, пра жыццё. Аўтар апісвае яго як «каржакаватага, упэўненага ў сабе, уладарнага камандзіра» На рахунку Карпенкі яшчэ і фінская вайна, адкуль ён вярнуўся з узнагародай. Ён вопытны воін, аптыміст, чалавек моцнага характару, «дбаў пра іншых і ніколі асабліва не клапаціўся аб сабе. Здаралася, ён заставаўся на нядоўга камандзірам батальёна, даўжэй – камандзірам роты, немцы асабліва яго нідзе не білі, звычайна выходзіла так, што і Карпенка, налаўчыўшыся, даваў добрай здачы. Ён не вельмі палохаўся сам, пільна сачыў за боем, не даваў спуску баязліўцам, байцы трошкі крыўдавалі на яго за лішнюю строгасць, але ў баях цанілі крыклівага старшыну.» Гэта чалавек верны прысязе і сваёй Радзіме. Нават смяротна паранены, ён аддаваў загады, заклікаў біць немцаў.

5. Пшанічны і Аўсееў – людзі з асаблівымі лёсамі. У кожнага з іх была свая сцяжынка, якая прывяла іх да самых нізкіх інстынктыўных паводзін самазахавання. Пшанічны наіўна лічыў, што будзе прыняты немцамі і нават атрымае добрую пасаду пры іх, бо пры савецкай уладзе яго лічылі ні кім, другі – у самы цяжкі час бяжыць з поля бою, бо не прывык у жыцці змагацца з цяжкасцямі, пераадольваць сябе, быць самаахвярным.

6. «Жураўліны крык» – гэта сум, журба па заўчасна загінуўшых маладых хлапчуках, які гінулі невядомымі героямі. Трагедыя гібелі, бесчалавечнасці вайны, жорсткая праўда яе – не ўсе былі героямі, нехта бег, здаваўся, а нехта, як Карпенка, Свіст, Фішар і Глечык выконвалі свой патрыятычны абавязак да канца. У чаканні свайго апошняга бою і прадчуваючы сваю хуткую гібель, васемнаццацігадовы Глечык раптоўна чуе крык журавоў і яго сэрца ўзгадвае ўсе лепшыя яго гады жыцця. Усведамлення хуткай гібелі цяжка лажыцца на сэрца, асабліва, калі ён убачыў маленькае жураўля: «– Курл!.. Курл!.. Курл!.. Наўздагон за зніклай чарадой, з апошніх сіл перабіраючы крыламі, не дужа высока ляцеў, быццам шкандыбаў у паветраным абшары, адсталы, падбіты журавок. Ад яго амаль чалавечай роспачы аж здрыгануўся здзіўлены Глечык, нешта суладнае сваім затоеным пакутам пачуў ён у тым жалобным голасе, і грымаса болю і жалю скрывіла яго круглявы хлапечы твар. А журавель крычаў, кідаў у ветраны прастор дарэмныя гукі трывогі, махаў і махаў аслабелымі крыламі, пяўся наперад сваёй доўгай выгчнастай шыяй, але дагнаць чародку не мог.» Юнаку стала шкада жураўлёнка, ён бачыў у ім сябе – адзінокага, пакінутага на смерць і моцнай прагай жыцця ў маладым сэрцы. Усё жыццё пранеслася ў яго перад вачамі. Але хлопец здолеў пераадолець сябе перад будучыняй, праявіўшы сябе заўчасна пасталелым мужчынам, з жалезнай воляй: «Ён разумеў, што гэта канец, і з усяе сілы зацяў у сабе нясцерпную журботу душы, у якой вялікаю прагай да жыцця ўсё біўся далёкі прызыўны жураўліны крык…»

7. Падрабязны план аповесці:
1. Дарогу трэба перакрыць на суткі.
2. Байцы на пераездзе рупна ўляглі ў работу
3. На пераездзе першы ўчуў нядобрае баец Пшанічны.
4. Свая рубашка бліжэй да цела, а жыццё для яго даражэй за ўсё.
6. Так спакваля ў гэтую пакінутую людзьмі будыніну сышліся яны пяцёра…
 7. Дурны я чалавек… вось. Шалёны, безгаловы… – казаў Свіст. – Наогул абармот. Толькі цяпер зразумеў гэта…
8. Адно з двух, думаў Аўсееў, ці ўсе яны на чале з старшыной – круглыя асталопы, ці ён сам – ныцік і трус.
9. Калі зусім дагарэлі дровы, яшчэ доўга яркай чырванню зіхацела вуголле, па ім дзе-нідзе прабягалі сінявата-празрыстыя агеньчыкі, але іх усё менела, і з імі ўсё гусцеў змрок у гэтай хаціне
10. Ціхае і прыгожае было маленства Васількі Глечыка.
11. Нялёгкае было жыццё сялянскага хлопца Карпенкі.
12. Калі страляніна за лесам сціхла, Фішар схамянуўся ад свае трывожнай задуменнасці і схапіў лапатку…
13. Ад паспешнай хады Пшанічны разагрэўся, расшпіліў каўнер шыняля і трохі сцішыў крок.
 14. Ён вельмі дакладна адчуваў свой абавязак і ўжо набраўся рашучасці да канца выканаць яго…
15. Карпенка рвануў дзверы і зычным голасам, здольным узняць полк, закрычаў у старажоўку: – У ружжо!!!
16. Аўсееў пакутаваў і ўсё папракаў сябе, прадчуваючы хуткую гібель, папракаў, што не знік ноччу, калі стаяў на варце.
17. Увесь гэты восеньскі панылы абшар напоўніўся бязладным страшэнным грымоццем.
18. Страляніна паменшала, і абцярушаны зямлёй, замурзаны, спакутнелы Глечык адарваўся ад сваёй вінтоўкі.
19. Хлопец невыразна адчуваў, што, перажыўшы яго, ён ужо не мог застацца ранейшым – ціхмяным, боязкім Глечыкам, нешта новае – мужнае і цвёрдае – уваходзіла ў яго характар. Аповесць мае цікавую кампазіцыю. Завязка дзеяння – шасцёра байцоў застаюцца на чыгуначным пераездзе. Каб затрымаць фашыстаў на суткі. Кульмінацыя – няроўны бой з немцамі, пасля якога Глечык забівае ўцякаючага Аўсеева. Развязка – Глечык маральна гатовы прыняць свой апошні бой. Твор падзелены на часткі, якія не толькі адлюстроўваюць падзею аднаго дня, але і зазіраюць далёка ў мінулае. Кожны баец у розных частках аповесці ўзгадвае сваё мінулае, адчувае шкадавання і сум. Перад намі праходзяць не толькі вобразы байцоў, але і іх гісторыі жыццця, які дазваляюць зразумець матывы іх паводзінаў і адносін да свайго абавязку.

8. Па характары развіцця дзеяння, па сюжэце гэты твор таксама больш складаны чым апавяданне. Тут вядзецца расказ пра лёсы некалькіх байцоў, якія былі пакінуты ля пераезду,каб на суткі стрымаць немцаў.

9. Абзац з выказвання пісьменніка і крытыка Алеся Адамовіча, дзе вельмі сцісла, коратка і дакладна характарызуецца змест аповесці, сэнс усяго, што паказана ў творы: Шэсць чалавек пакінуты прыкрываць адступленне батальёна на пераездзе Першыя, самыя трывожныя дні і гадзіны вайны. Адчуванне страшэннай і незразумелай катастрофы. I нявер’е, што гэта праўда, што гэта можа быць. I рэальнасць – усе шасцёра бліжэй за ўсіх да той злавеснай сілы, якая сунецца з захаду і перад якой усё, гэткае, здавалася, надзейнае, незразумела адступіла і адступае. А яны асталіся – загад і абавязак, – хоць кожная жылка крычыць, патрабуе не чакаць.

Анализ произведения Журавлиный крик Быкова

 Анализ произведения Журавлиный крик Быкова
Василь Быков известный белорусский писатель. Большинство его произведений отражают тяжелые военные и послевоенные времена, которые автор сам в молодости испытал на себе. Совсем еще в юном возрасте Быков отправился на войну, где был серьезно ранен, но все же с достоинством прошел всю войну. Это дало отражение на все произведения автора, так как только них можно увидеть всю грязь, боль и скорбь войны.

Данная повесть была написана в 1959 году и отражала войну в лицах нескольких человек. В произведении мы видим пять солдат со старшиною, которые под страхом смерти должны помочь своему батальону отступить. Главная задача шестерых ребят против армии фашистов это перекрыть переезд на сутки. В такой переломный момент их жизни в их лицах отражаются разные чувства и поступки минувших лет. Все солдаты это личности, со своими характерами и устоями в жизни. При чтении читатель понимает, что эти солдаты смертники, но их военный дух выше всего.

По особенному автор описывает переживания старшины Карпенко, который понимает что ребята молоды и не умеет вести себя в критических ситуациях. После ранения он  не падает духом, не пытается смириться со смертью, а даже наоборот находит в себе силы отдавать команды для выполнения поставленной задачи. Все это давление показывает нам с иной стороны героя Ивана Пшеничного и Алика Овсеева. Предательство Ивана и нежелание победить приводит в ярость, так как все его действия подставляют жизни многих людей. У него нет веря ни в себя, ни в светлое будущее и после побега и сдачи к немцам его постигает смерть в виде расстрела.

Еще один герой, привлекающий внимание своей мужественностью это Борис Фишер. Он не молод и у него образование в сфере искусства, но это не помешало показать насколько он достойный и смелый человек. А Витька Свист вносит в произведение некоторую улыбку, так как пытается шутить и отвести всех от неприятных мыслей. Он когда-то сидел в тюрьме, но менее доброжелательным и щедрым он не стал.

Повествование очень реалистично и читатель по всей книге находится в напряжении  и в тревоге. Все произведения Василь Быкова подвергались жесткой критике и оценке, но это не мешало читателю полюбить его произведения за жизненный опыт и героизм.

2 вариант

В 1959 году писатель Василий Быков выдает книгу «Клюквенный крик». В которой он пишет о истории советских Солдатов, которые оказались на железнодорожному переезде, вместе дружили, дрались, умерли от войск Вермахта.

Жанр - повесть.

Осенью 1941 года, советские войска проигрывают битву и отходят к железнодорожного переезда со сломанным шлагбаумом, на краю леса. Шесть солдат из батальона красноармейцев, заляпанных глиной, получают задание от командира, перекрыть дорогу на сутки, чтобы те смогли отступить.

Они были вооружены противотанковыми гранатами, винтовками и пулеметом. Когда батальон начал отступать, они начали укрепляться, копать окопы с помощью саперской лопастей. Они поочереден копали целый день, из еды у них был только черный хлеб, сало и сигареты. Один из солдат услышал выстрелы, тогда они подумали, что их просто обошли, с другой стороны. Пшеничный упал в отчаяния думал, как сдаться врагу. Вечером Свист приготовил гречневую кашу. Когда они ели, то понимали, что это может быть их последний ужин, потому что завтра будет смертельный бой. Поэтому Пшеничный идет сдаваться немцам понимая, что завтра их полк разобьют, и он хочет жить богатой жизнью, но пусть не сразу. Однако немцы не имеют к нему внимания и расстреливают его за лесом. Пшеничный понимает, что он сделал это зря, и его сейчас убьют. Утром Фишер стоял на дозоре увидел, как немецкой мотоцикл поджидая к ним, он убивает в коляску офицера с винтовку. Однако на него самого открывают огонь немцы, батальон приготовился к бою. Свист уничтожает две бронемашины противника, а командир расстреле два мотоцикла с пулемета. Получившие сопротивление немецкие войска отступают, между тем они питаются обобрать умерших немцев.

Подготовившись ко второй атаки, фашисты отправляют танки. Одного танка они подводят, но выстрел второго уничтожает противотанкового оружия. Осколки попадают в старшину Карпенко, тогда Свист пожертвовав собственной жизнью, подрывает второй танк на мосту. Немцы прекращают атаку, потому что понимают, что сопротивление нет, Овсеева хочет бежать из позиции, поэтому его как предателя застреливает Кувшин, который лежит рядом с умирающим старшиной. Когда не было выстрелов Кувшин увидел в небе журавлей, и он чувствует чувство отчаяния. Немцы начинают новую атаку, подходят их новые силы, и они за танками начинают атаку. Кувшин понимает, что убежать у него не получится, и он сжимает гранату в руках. Приказ должен быть выполнен до последнего живого. Даже маленький батальон может остановить врага и отобрать у них их время, нанести врагу большие потери.

Главной темой повести является реакция разных людей на какое-то событие.

Главные герои:
Григорий Карпенко старшина батальона.
Борис Шифер- ученый из Петербурга.
Василий Глечик- солда.
Витька Свист - солдат из Саратова.
Иван Пшеничний- солдат из Москвы.
Алик Овсеев - солдат, сын подполковника.
Повесть состоит из введения и 8 глав.

Учебный предмет «Белорусская литература» Васіль Быкаў “Жураўліны крык”. Чалавек і вайна VIII класс

 

Учебный предмет

«Белорусская литература»

Васіль Быкаў “Жураўліны крык”. Чалавек і вайна

VIII класс

Балукова Людмила Ивановна, учитель бедорусского языка и литературы, I квалификационная категория

Тэма. Васіль Быкаў “Жураўліны крык”. Чалавек і вайна

Мэта. Садзейнічаць адчуванню і разуменню вучнямі трагічнасці і велічнасці

лёсу герояў аповесці.

Задачы:

- развіваць уменне аналізаваць, рабіць высновы;

- развіваць звязнае маўленне;

- выхоўваць імкненне да самавыхавання.

Абсталяванне: мультымедыйная ўстаноўка (інтэрактыўная дошка), прэзентацыі (1,2)

Падрыхтоўчая работа: у якасці дамашняга задання вучням трэба было:

прачытаць твор;

скласці цэнтон на тэму “Вайна”;

Афармленне ўрока: партрэт пісьменніка;

выстава кніг;

Эпіграфы: 1. Расказваю пра вайну таму, што ненавіджу яе.

В.Быкаў

2. Загінеш— і ведаць не будуць

пра цябе нічога сябры.

Загінеш— і ведаць не будуць

маці, жонка, бацька стары.

Але волі няма вышэйшай

за абраную ў гэтым жыцці.

Але долі няма вышэйшай,—

Аднаму на тысячы йсці.

У.Караткевіч

Ход урока

І. Уступнае слова настаўніка

Слайд 1

• Сёння на ўроку мы зробім крок да нашай гістарычнай памяці. Каб стварыць будучае, трэба помніць мінулае. Кажуць, новая вайна будзе, калі народзіцца пакаленне, якое забудзе, што такое вайна. Таму сёння мы зноў гаворым пра вайну. Але гэта не проста ўрок – гэта наша маленькая часцінка памяці. Яго мы прысвячаем памяці В.Быкава, памяці вашых дзедаў, прадзедаў, усіх тых, хто бачыў вайну, ваяваў, перажыў яе.

ІІ. Праверка дамашняга задання

1. Цэнтон. (Вучні зачытваюць свае цэнтоны).

З мэтай абудзіць цікавасць да літаратуры шляхам прэзентацыі сваіх

цэнтонаў.

Слайд 2

2. З біяграфіі В.Быкава

З мэтай абагуліць і асэнсаваць веды пра жыццё і творчасць В. Быкава

Звярніце ўвагу на першы эпіграф да нашага ўрока: “Расказваю пра вайну таму, што ненавіджу яе. В.Быкаў”. Для таго, каб зразумець аўтара, трэба ведаць, чым ён жыў, якія выпрабаванні пераадолеў. Што вам вядома пра нашага геніяльнага творцу, нам дапаможа вызначыць наступная работа. (Прэзентацыя 1)

Слайд 3-7

Перад вамі выявы з жыцця і творчасці Васіля Быкава. Узнавіце іх, калі ласка, успамінаючы матэрыял мінулых ўрокаў.

3. Вызначэнне жанру твора (прыём “Ланцужок”: ланцужок не павінен разарвацца, усе вучні класа павінны даць свой адказ)

Па ланцужку акрэслім, што ў жанравых адносінах “Жураўліны крык” – гэта …

• аповесць;

• аповесць – гэта адзін з асноўных жанраў эпічнай літаратуры;

• яна значна большая за апавяданне;

• сюжэт яе складаецца з некалькіх эпізодаў, звязаных з жыццём аднаго або некалькіх герояў;

• сюжэт аповесці больш складаны, чым сюжэт апавядання;

• у аповесці расказваецца пра адзін чалавечы лёс, але ён цесна звязаны з лёсам іншых людзей.

• Аповесці В. Быкава маюць свае асаблівасці:

• па-першае, абмежаваная колькасць герояў;

• у “Жураўліным крыку” іх шэсць – старшына Карпенка,

• Фішар;

• Віцька;

• Свіст;

• Глечык;

• Аўсееў

• Пшанічны;

• па-другое, кароткая часавая прастора;

• у “Жураўліным крыку” – суткі;

• па-трэцяе, праблема выбару;

• у герояў заўсёды ёсць магчымасць выбраць: стаць здраднікам ці застацца сумленным чалавекам;

• па-чацвёртае, спалучэнне трагічнага і гераічнага;

• гінуць усе галоўныя героі і большасць з іх – сапраўдныя героі, якія паклалі сваё жыццё на карысць Радзіме, роднай зямлі;

• па-пятае, праўдзівы паказ жыцця;

• В.Быкаў бачыў на свае вочы вайну і, перажыўшы ўвесь яе жах, мог пісаць толькі праўду.

Слайд 8

Такім чынам, асноўным жанрам В.Быкава была малафарматная аповесць з абмежаваным прасторава-часавым і падзейным разваротам, з нешматлікай колькасцю дзейных асоб. Не панарамны паказ вайны, а паглыбленне ў псіхалогію чалавека на вайне хвалююць аўтара.

Пацверджаннем гэтага будуць словы Дзмітрыя Бугаёва:

“Жураўліны крык – першы ва ўсіх адносінах тыповы для Васіля Быкава твор. У ім выразна заўважаюцца характэрныя рысы быкаўскай аповесці, такія як скандэнсаванасць дзеяння на невялікай прасторы і ў абмежаваным па сваёй працягласці часе, сканцэнтраванасць аўтара на невялікім коле герояў, перш за ўсё звычайных, радавых удзельнікаў вайны, праўдзівасць ва ўсім яе адлюстраванні”.

Героямі ўсіх твораў Быкава з’яўляюцца простыя людзі, салдаты, а не палкаводцы. Яны воляй лёсу ўзялі зброю, каб абараняць сваю Радзіму.

- Чаму менавіта простыя салдаты – героі быкаўскіх твораў? (Бо менавіта яны здабывалі перамогу кожны дзень, кожную хвіліну. Вайна складаецца не з вялікіх баталій, а з маленькіх высотак і перамог, якія кожны дзень набліжалі да перамогі салдаты і праяўлялі свой гераізм)

ІІІ. Сістэматызацыя ведаў па змесце аповесці

З мэтай сістэматызаваць веды па змесце аповесці.

1. Скончы фразу:

- Дзеянне аповесці адбываецца … (восенню 1941 года пад Смаленскам)

- Савецкія войскі … (адступалі)

- Шасцёра салдат атрымала заданне … (затрымаць немцаў на суткі, каб

даць магчымасць батальёну адступіць )

- Камандзірам быў прызначаны … (старшына Карпенка)

- Ён быў не задаволены … (байцамі і адсутнасцю рыдлёвак)

- Байцоў і зброі было мала, сілы няроўныя, але ж заданне камбата было…

(выканана)

- Усе героі аповесці… (загінулі)

Самі бачым, што сюжэт аповесці просты і складаецца з аднаго эпізода: група людзей пакінута на чыгуначным пераездзе, каб на суткі перакрыць дарогу ворагам. Але ў аповесці падаецца шэраг чалавечых лёсаў, характараў.

Слайд 9

Сам Быкаў пісаў: “І не ў маім гусце…даследаваць вялікія бітвы. Мая задача куды больш сціплая: мне дастаткова для таго, каб выказаць тое, што я хачу, маленькага бою на працягу адных сутак за якую-небудзь безыменную вышыньку з ручаём, бо, як я думаю, там адбывалася ўсё тое ж самае, што, скажам, і ў вялікай бітве, толькі ў меншых памерах”. Якім чынам аўтар дасягае гэтага паказу?

Вайна, шлагбаум,

Шасцёра і дарога,

У халоднай шэрай ростані трывога,

Адзін загад і пераезд адзін…

Стрымаем суткі, немцам не дадзім!

2. Вызначэнне асаблівасці стылю пісьменніка

З мэтай вызначэння асаблівасці стылю пісьменніка.

1. Які мастацкі прыём выкарыстоўвае аўтар, каб дакладна перадаць напружаную атмасферу падзей, усёабдымную трывогу навіслай бяды? (Пейзаж – апісанне прыроды ў літаратурным творы). Зачытайце ўрывак.
“Там, у полі, куды яны невясёла ўглядаліся, высіўся касагор з дарогай, ля якой траслі пажоўклым лісцем дзве вялізныя каржакаватыя бярозы, і за ім, дзесьці на даляглядзе, заходзіла нябачнае сонца. Вузенькая шчылінка святла, прарэзаўшыся ў хмарах, як лязо вялізнае брытвы, матава блішчала на небе. Сумны восеньскі адвячорак поўніўся шэрасцю фарбаў, надакучлівай сцюдзёнай золлю і ўсёабдымнай трывогай навіслай над краем бяды”.

Нам становіцца зразумелым, што нічога добрага не чакае нашых герояў, будзе бяда…
2. Якім спосабам Быкаў знаёміць нас са сваімі героямі, раскрывае іх характары, выяўляе свае адносіны да іх, паказвае прычыну іх ўчынкаў, іх маральнага выбару на вайне?(В.Быкаў звяртаецца да мінулага сваіх герояў, каб асвятліць чалавека знутры, дакапацца да скрытых спружын і матываў яго паводзін і ўчынкаў, каб паказаць вытокі мужнасці і гераізму, трусасці і подласці).

Гэта кампазіцыйная будова твора называецца рэтраспектыва.

Запіс у літаратурны сшытак

Рэтраспектыва – погляд у мінулае, прагляд таго, што было ў мінулым.

Фізкультхвілінка

(Прэзентацыя 2 – “Вайна вачыма дзяцей” пад песню анс. “Песняры” “Было ў салдата два полі”)

- З лёсам якіх герояў знаёмімся мы ў аповесці?

3. “Пазнай героя па апісанні”

З мэтай даследавання вытокаў духоўнага ўзыходжання адных і падзення другіх у аднолькавых абставінах.

1. “...Нялёгкае было жыццё сялянскага хлопца. Адслужыўшы тэрміновую памочнікам камандзіра ўзвода, ён застаўся яшчэ і год з дзесяць служыў старшыной роты... І ўсё ж да мірнага працоўнага жыцця яго вельмі цягнула... Але распачалася вайна з фінамі. На ёй давялося сербануць ліха, яго параніла, пасля ён атрымаў баявы медаль і ўрэшце звольніўся ў запас...” (Карпенка)

2. “Вучыўся ён не блага, разумеў і любіў матэматыку, і пасля сямігодкі падаў дакументы ў настаўніцкі тэхнікум. Ён чакаў экзаменаў, чакаў і марыў, бачыў у сваім студэнцтве адзіны выхад з таго ліха, у якое загнала яго жыццё. Але на экзамены яго не выклікалі…” (Пшанічны)

3. “Апынуўшыся ў войску, ён адчуў сябе белай варонай, няўмекам,самым няўдалым з усіх у гэтай грамадзе разнастайных людзей”. (Фішар)

4. “Вайсковае ж вабіла яго рамантыкай жыцця і прыгажосцю формы...і за год да вайны ён стаў курсантам ваеннага вучылішча. Але сталася так, што з першых дзён свайго вайсковага жыцця ён адчуў расчараванне”. (Аўсееў)

5. “Ну, тут разгарэлася мая фантазія, захапіўся я фота… Абрыдла фота, купіў байдарку, і ўвечары, у выхадныя – на Волзе. О, гэта я любіў. Відаць, душа такая: заўсёды на прастор лезе”. (Свіст)

6. “У людскіх нягодах вялікае буры растварылася хлопцава крыўда і засталося толькі балючае усведамленне ўласнай несправядлівасці да маці, якая так яго любіла”.(Глечык)

ІV. Творчасць

1. “Алітэрацыя імені”

Карпенка: камандзір, кампетэнтны, крыклівы, клапатлівы;

Фішар: флегматычны; філосаф;

Глечык: горкі лёс, герой, гаворыць мала;

Свіст: спрытны, саратаўскі (родам з Саратава), справядлівы, спачувае;

Аўсееў: арыстакрат, аднаасобнік;

Пшанічны: павольны, пульхны, памяркоўны, пакрыўджаны;

2. “Гасцініца”

- Уявіце сябе адміністратарам гасцініцы. Вам трэба размясціць герояў аповесці так, каб усім было зручна і камфортна. Ёсць тры свабодныя нумары: аднамесны, двухмесны і трохмесны. Вашы прапановы?

(аднамесны – Карпенка; двухмесны– Аўсееў і Пшанічны; трохмесны – Свіст, Глечык, Фішар)

• Абгрунтуйце свае прапановы.

Такім чынам, вы размеркавалі герояў па іх статусе ў атрадзе і ў адпаведнасці з тым выбарам, які яны робяць, апынуўшыся ў складаных, нават экстрэмальных абставінах.

3. Трагічнае і гераічнае ў мастацкім творы

Вызначэнне трагічнага і гераічнага ў аповесці “Жураўліны крык”.

Запіс у літаратурны сшытак.

Трагічнае – эстэтычная катэгорыя, у якой выяўляюцца цяжкія пакуты, перажыванні асобы, звязаныя з вострымі сутыкненнямі яе з варожымі сіламі, што заканчваецца гібеллю героя. Аднак гібель не кожнай асобы мы ўспрымаем трагічна, а толькі той, што мае важнае станоўчае значэнне для людзей.

* Вызначце трагічнае ў аповесці В.Быкава “Жураўліны крык”.

Гераічнае ў творах Быкава выяўляецца праз сцвярджэнне годнасці асобы, яе здольнасці да самаахвяравання ў імя высокіх ідэалаў. Героікай вызначаюцца яго героі, якія пераадольваюць інстынкт самазахавання, не баяцца небяспекі і ворагаў, з годнасцю прымаюць смерць.

V. Рэфлексія

Давайце прачытаем эпіграф (2) да ўрока і акрэслім, як у гэтых радках праяўляецца сутнасць гераічнага і трагічнага, звязаўшы адказ са зместам твора В.Быкава “Жураўліны крык”.

VІІ. Выстаўленне адзнак

VІІІ. Дамашняе заданне (па варыянтах)

Баец Алік Аўсееў

Вайна - гэта цяжкае і жорсткае выпрабаванне для кожнага чалавека. I як заўсёды ў экстрэмальных умовах, на вайне асабліва востра перад чалавекам стаіць праблема маральнага выбару. Праблема здрады. Выбар ідзе паміж жыццём і смерцю. Кампрамісу не бывае. Да адзіна правільнага чалавечага рашэння трэба рыхтавацца ўсё папярэдняе жыццё. Алік Аўсееў аказаўся не падрыхтаваным да смерці, бо ўсё яго ранейшае жыццё – гэта ланцуг дробных і буйных здрада сабе і сябрам.

Падумайце і запішыце, чаго, на вашу думку, не хапала Аліку Абсеву для таго, каб стаць сапраўдным чалавекам?

Баец Васіль Глечык

Васіль Глечык, седзячы ў салдацкім халодным акопе, моцна перажываў за сваю маці. Шмат непаразумення засталося паміж імі. Хлопцу прыкра, бо ён замінаў шчасцю самага любімага і дарагога чалавека на зямлі. Падумайце, што мог сказаць Васіль сваёй маці, калі б у яго была магчымасць сустрэцца з ёй за дваццаць хвілін да свайго апошняга бою? Паспрабуйце напісаць ад імя Васіля Ленчыка ліст да яго маці. Скарыстайце прапанаваны пачатак.

Дзень добры, мама!

Як горка і балюча мне ў гэтыя хвіліны! Як многа хочацца табе сказаць! Кінуцца ў ногі, прасіць прабачэння - гэтага ўсяго будзе мала. Любая мама, кожны дзень я прыгадваю …

Баец Віцька Свіст

Паразважайце, чаму ў такі складаны для байцоў час Вінцука Свіст жартуе, смяецца? Ці трэба шмат мужнасці для гэтага? Перагледзьце ўважліва старонкі, звязаныя з жыццём В. Свістам. Як склалася б далейшае жыццё Свіста, каб ён перажыў вайну. Знайшлося б яму месца ў мірным жыцці ці яго чакаў лёс Пшанічнага? Абгрунтуйце свае думкі.

Баец Карпенка.

Выпішыце думкі Карпенкі пра кожнага з байцоў. Паразважайце, як характарызуюць гэтыя выказванні самога старшыну.

Баец Іван Пшанічны.

Уявіце сабе, што вы выступаеце на своеасаблівым працэсе – судзе над Іванам Пшанічным – у якасці яго адваката. Запішыце коратка тэзісы свайго выступлення.

Баец Барыс Фішар.

Уявіце сабе, што вы скульптар, якому зрабілі заказ на помнік байцу Фішару, што па-геройску загінуў у Вялікую Айчынную вайну, забіўшы ўсяго аднаго немца. Апішыце, як будзе выглядаць помнік, падумайце, які надпіс вы б высеклі на ім

Рыхтуемся да сачынення па творы В. Быкава "Жураўліны крык"

 

Рыхтуемся да сачынення па творы

В. Быкава "Жураўліны крык"

Прапанаваныя тэмы:

1. Мой любімы герой у аповесці В.Быкава "Жураўліны крык".

2. Выпрабаванне вайной.

3. Параўнальная характарыстыка Фішара і Глечыка.

4. Мае адносіны да паводзін Аўсеева і Пшанічнага. 

5. Вайна- боль і памяць  народа(вольная тэма).

Як  пісаць сачыненне

Патрабаванні да сачынення

1.Адпаведнасць зместу работы тэме.

2.Лагічнасць, паслядоўнасць матэрыялу работы.

3.Суразмернасць частак сачынення(уступная і заключная часткі ~1/5 усяго тэксту, галоўная – 3/5 тэксту)

4.Глыбокая аргументацыя кожнай думкі.

5Уменне аналізаваць, абагульняць, рабіць вывады.

6.Стылістычная яркасць работы.

7.Пунктуацыйная,моўная, арфаграфічная граматнасць.

8. Аб'ём сачынення 1,5-3 старонкі.

Як працаваць над сачыненнем

  1.Прадумаць тэму, вызначыць галоўныя раздзелы і іх змест.

2.Сфармуляваць галоўную думку сачынення.

3.Сабраць матэрыял для раскрыцця тэмы:

а)прадумаць думкі-доказы асноўнага тэзіса;

б)разабраць тэкст для аргументацыі сваіх доказаў(цытаты, вытрымкі);

в)размясціць сабраны матэрыял у лагічнай паслядоўнасці   работы( ад галоўнага да другараднага), прадумаць лагічны пераход ад адной думкі да другой;

г)падабраць уступную і заключную часткі і саставіць разгорнуты план;

д)работа над чарнавым варыянтам сачынення.

4.Праверка работы па зместу.

5.Праверка арфаграфічнай, пунктуацыйнай,стылістычнай граматнасці работы.

6.Работа над чыставым варыянтам сачынення.

7.Выніковая праверка работы.

Прыкладны план сачынення

1. Уступ.

-Хто такі В.Быкаў. Які ўклад унёс у развіццё беларускай літаратуры.
-Аб чым аповесць?(тэма)
-Якую праблему вырашае аўтар( чалавек на вайне).

2. Асноўная частка.
- Якая задача стаяла перад байцаамі? Які выбар быў перад імі?
- Ці прайшлі выпрабаванне вайной героі?Чаму?( характарыстыка героя, можна для параўнання два героі, па схеме, прапанаванай на папярэдніх уроках)
- Адносіны В.Быкава да свайго героя. 
- Асабістыя адносіны да героя.

3. Заключэнне. 
- У чым ідэя твора? Чаму вучыць твор? Чым значны твор для нас, моладзі 21 стагоддзя?

Калі ў якасці свайго любімага героя вы  выбіраеце Фішара, то магчымы наступны план:

1. Даваенны занятак Фішара.

2.    Ці быў падрыхтаваны Фішар да вайны? Чаму ён адчуў сябе «белай варонай, няўмекам» сярод іншых байцоў?

3.    Паводзіны Фішара на пераездзе, узаемаадносіны з байцамі.

4.    Як характарызуе Фішара як асобу момант яго гібелі?

5.    Адносіны Васіля Быкава да свайго героя.

Выбраўшы для характарыстыкі вобраз Васіля Глечыка, можна арыентавацца на наступныя моманты:

1.        Першае ўражанне ад знаёмства з Глечыкам.

2.        Чаму ўсё кароткае жыццё Глечыка даволі жорстка вучыла яго «трымаць сябе ў руках»?

3.        «Эх, каб можна было спыніць час, перайначыць жыццё спачатку...»

4.        Самы балючы даваенны ўспамін Глечыка. Адносіны да маці.

5.        Як, на твой погляд, ставіцца да героя Васіль Быкаў?

Параўнанне вобразаў герояў 

1.    Даваеннае жыццё герояў.

2.    Што аб'ядноўвае і розніць Фішара і Глечыка?(Аўсеева і Пшанічнага)

3.    Якія погляды герояў табе падаюцца найболыш прывабнымі?Чаму?

    4.    Аўтарскія адносіны да герояў.

    5. Твае адносіны да герояў і іх учынкаў. 

Думайце! Разважайце! Поспехаў!!!

===============================================

Заданне на 21.01.

Дачытаць абавязкова твор. 

Застаецца прэзентацыя "Вайна- боль і памяць народа"(1-2 вучні).

Падрыхтаваць характарыстыку герояў (заданне можна выконваць у групе; група рыхтуе характарыстыку аднаго героя) згодна табліцы:

Герой__________________________        Цытаты з твора

Першае знаёмства(уражанне, знешні выгляд…)
Паводзіны ў час акопвання
Мова героя
Адносіны да таварышаў
Аўтарская характарыстыка(аўтарскія азначэнні)
Даваенны лёс героя
Адносіны да воінскага абавязку. Маральны выбар героя
Смерць героя

Групавую работу прадставіць у выглядзе прэзентацыі. Праявіце творчасць у выкананні дамашняга задання. Гэта будзе найперш улічвацца пры ацэнцы вашай работы. 

Поспехаў! Звяртайцеся, каму патрэбна  дапамога.

===============================================

У  сераду 14.01. мы пачынаем вывучаць аповесць В.Быкава "Жураўліны крык". На канікулах вам патрэбна было прачытаць твор. Заданні на ўрок:

1. Падрыхтаваць паведамленне  " Жыццёвыя  пуцявіны  Васіля Быкава"( пажадана падрыхтаваць прэзентацыю ).  Павінна быць адлюстравана : час і месца нараджэння, бацькі пісьменніка, дзіцячыя гады, вучоба, В.Быкаў у час вайны, брацкая магіла на Кіраваградчыне, жыццё ў Мінску,  узнагароды, час смерці і месца пахавання. 

2. Падрыхтаваць прэзентацыю " Вайна- боль і памяць народа".